Column Theo Fledderus: Krijgt de paardensport te weinig media aandacht?

Andere sporten

Hoewel Sanne Voet bij Humberto een prachtig verhaal hield over haar gouden resultaten en haar band met het paard, hoewel we ook tijdens de Spelen af en toe live beelden konden zien van dressuur en springen, viel dat in het niet vergeleken met de aandacht voor sporten als atletiek, wielrennen en hun atleten. En helaas is dat grotendeels terecht. 

De uitzendminuten gingen naar…

Voetbal, wielrennen en schaatsen zijn al jaren by far de sporten met de meeste uitzendminuten. Dat is natuurlijk niet zo maar: dat heeft wel degelijk heel veel te maken met prestaties maar vooral kijkcijfers. Ook op de Spelen in Tokyo kwam je niet om wielrennen heen. Bijna alles werd, met uitgebreide voorbeschouwingen live uitgezonden. Of het nu om de wegwedstrijden ging, het mountainbiken of het baanwielrennen. We moeten wel zo eerlijk zijn om te zeggen dat de topsporters, met hun prestaties en mooie, eerlijke verhalen daar ook wel naar waren. Atletiek is er als lievelingssport op de Spelen van de Nederlandse kijker bijgekomen. Maar ja, het was ook ongekend hoe we over de hele breedte hebben gepresteerd! En dan heeft de NOS ook nog iets speciaals met teamsporten en ook dat valt te begrijpen.

Toen schaatsen impopulair dreigde te worden

Laat ik eens vertellen wat er bij het schaatsen is gebeurd om het dreigende tij te keren toen de populariteit afnam. Een paar jaar geleden waren de resultaten fantastisch (Sochi) maar dreigde toch het schaatsen haar positie op de buis te verliezen. Het lange baan schaatsen kreeg een steeds ouder kijkpubliek, men ging klagen dat de  Nederlanders toch alle medailles binnenhaalden en de rest geen competitie bood en hoofdsponsor KPN had haar vertrek aangekondigd. Een negatieve spiraal dreigde: minder kijkers, minder sponsors, minder geld. Wat hebben ze in het schaatsen gedaan?

Marketing

Er is naar toegewerkt om de toppositie in het schaatsen in de wereld te versterken. En dat niet alleen door een sterk topsportprogramma met (soms spannend) samenspel tussen commerciële ploegen en de sportbond, maar ook door in de kalender ieder jaar belangrijke wedstrijden, Ek’s en WK’s naar Nederland te halen. Het hielp daarbij wel dat er een Nederlander naar voren schoof als voorzitter van de internationale federatie. Maar vooral was daarvoor een totale metamorfose van het topstadion Thialf in Heerenveen nodig. En ook een totaal andere manier van evenementorganisatie. De bond ging dat niet meer zelf doen maar ging nauw samenwerken met een marketingbedrijf en met de stadions. De beleving in het stadion is totaal anders geworden maar ook is er heel veel gedaan om het schaatsen op tv veel beter in beeld te brengen: met camera’s die de schaatsers op de huid volgen, spannende actuele feiten en cijfers en populaire oud schaatsers als commentator.

De schaatsfan werd opgezocht en steeds beter bediend, mede door Schaatsen.nl, de website waar alles over schaatsen te vinden is, waar je al je tickets kunt boeken en waar je de sporters ook zelf kunt ontmoeten. De schaatsers zelf zijn hun eigen marketeers geworden door heel actief te zijn op social media en richting de pers altijd met een open en goed verhaal klaar te staan.

Zo zijn de fans verbonden, stijgen de kijkcijfers weer, komen er weer sponsoren en is het kijkerspubliek verjongd. Dat laatste komt ook door de opkomst van het shorttrack waar al jaren planmatig naar toe is gewerkt. Shorttrack spreekt jongeren aan door haar spannende spectaculaire en lekker korte wedstrijden. Nieuwe helden kwamen naar voren en de organisatie van het WK shortrack in 2017 was zo’n succes dat dit toernooi in 2021 en 2024 weer naar Nederland komt. Innovatie is daarbij key: camera’s op de huid, veel beleving, veel actie. Zo kan ik nog wel even doorgaan maar sleutelwoorden zijn: ambitie, innovatie en samenwerking.

Hoe zit het dan in de paardensport?

Daar kunnen wij in de paardensport nog wel iets van leren. We hebben als paardensportland bij uitstek veel sterke punten maar weten die onvoldoende in de schijnwerper te zetten. Het grote probleem daarbij is een gebrek aan samenwerking. Het is ieder voor zich. Of het nu de partijen in de paardensector zijn, de evenementenorganisaties, de topruiters: er is weinig gemeenschappelijk perspectief, ieder is met zijn eigen ding en belang bezig.

Verkeerde balans tussen commercie en sport

Daarbij komt dat er geen goede balans is tussen commercie en sport. Het is niet vanzelfsprekend dat de beste paarden beschikbaar zijn voor de belangrijkste evenementen en dat de beste ruiters ook de beste paarden hebben. De topruiters zelf zijn welwillend lid van TeamNL maar denken vooral bedrijfsmatig (business to business) en vergeten dat het opbouwen van een community van fans uiteindelijk veel meer opbrengt.

Te weinig laten zien

Ruiters en coaches zijn geen publiekslieveling. Dat komt ook omdat ze te weinig van zichzelf laten zien. Een kijkje in de keuken bij Edward en Hans Peter bijvoorbeeld? Dat wordt afgeschermd. Wie wist dat Jeroen Dubbeldam adviseur was van het Olympisch Team van Israël? Wat doet de familie Bartels om de dressuur in Japan naar een hoger plan te brengen? Allemaal prachtige verhalen die er te vertellen zijn.

Saaie kijksport zoals het nu in beeld wordt gebracht

Sowieso is de paardensport als kijksport best een beetje saai. Geen camera’s op de helm van de ruiter, geen camera’s achter de hindernis, geen kijkje bij de voorbereiding, geen toelichting op de bijzonderheden en de spelregels rondom de dressuur of de springsport. Waar moet je als leek op letten? Wat waren de keuzes voor de ruiter bij die hindernis? Wat kan dat dressuurpaard heel goed en waarmee heeft het moeite? Hoe meer je van een sport weet, hoe leuker het is om te volgen.

Nog een lange weg te gaan

Tot slot: we vertonen in onze communicatie steeds meer oestergedrag: het is heel lekker, maar je ziet het niet want het is volledig afgeschermd. We zijn doodsbang dat iemand ziet dat er iets verkeerds met een paard gebeurt en reageren dan veel verkrampter dan de maatschappij dat doet. Laat zien wat je doet, wees eerlijk en transparant en wees benaderbaar. En ja, we zijn niet zoveel op de publieke omroep maar de liefhebber vraagt daar ook niet om want die heeft genoeg eigen kanalen om de sport te bekijken. We redden ons zo zelf wel, maar bouwen niets op met een breder publiek. Zonde, want als niet paardensporters onze sport leuk beginnen te vinden, dan gaat het pas echt goed. En daarvoor is nog een lange weg te gaan.

Bron: KNHS

Foto: Digishots