Onderzoek: Het verband tussen halslengte, teugeldruk en de hartslag

Hoe belangrijk is de halslengte? Welke invloed heeft dit op de beweging van de rest van het paard? En ook belangrijk: welke boodschap stralen we hiermee uit richting de buitenwereld? Merel Massop studeerde af op het verband tussen halslengte, teugeldruk en de hartslag van het paard. Ze deelt haar bevinden graag met de Hoefslag-lezers.

Maatschappelijke druk

“Het zal weinig paardenliefhebbers ontgaan dat er momenteel een maatschappelijke druk ligt op het dierenwelzijn binnen de hippische sector. De meningen hierover verschillen, maar één ding is zeker: we kunnen er vanuit gaan dat (bijna) iedere paardenliefhebber handelt met de beste intenties. Maar wat zijn de beste intenties? Kennis is kunde, luidt het spreekwoord. Maar andersom werkt dit spreekwoord ook. Een verminderde hoeveelheid kennis, is een verminderde hoeveelheid kunde.” 

Kennis delen

“Wil het welzijn en indirect de maatschappelijke visie veranderen, is het van belang kennis met elkaar te delen. Kennis delen met andere paardenliefhebbers om het niveau binnen de sector naar een hoger niveau te tillen. Maar even belangrijk: kennis delen met anderen buiten de sector om een positieve invloed uit te oefenen op de maatschappelijke visie over de hippische sector. Kennis is immers pas van waarde als je het deelt.”

Realiteit

“Tijdens mijn afstuderen aan Aeres Hogeschool Wageningen voelde ik de behoefte om hier een bijdrage aan te leveren. Het afstudeeronderzoek moest een bijdrage leveren aan de maatschappelijke visie en een verband hebben met de realiteit binnen de sector. De maatschappelijke visie trekt het dierenwelzijn in twijfel. Maar ook binnen de sector wijzen de neuzen nog regelmatig een andere kant op. Pak bijvoorbeeld een thema als het beleren van jonge paarden of het rijden met aanleuning, waarbij de halslengte discussiepunt is. Uiteindelijk is het verband tussen halslengte, teugeldruk en de hartslag van het paard onderzocht. “

Verschillende situaties onderzocht

“In samenwerking met Dressuurstal ’t Achterland en Marianne van der Vorm van TopVorm Dressage is dit onderzoek vormgegeven. Twee dagen stond de in Groot-Ammers gelegen dressuurstal in het teken van het onderzoek. Tijdens het onderzoek namen ruiters plaats in het zadel van verschillende niveaus opgeleide paarden. De opleiding van deze paarden varieerde van L-niveau tot zware tour-niveau. Hierbij varieerde ook de optoming en bitgebruik van een watertrens tot stang en trens.”

Teugeldruk en hartslag

“Tijdens het onderzoek werd de teugeldruk en de hartslag van het paard gemonitord wanneer zij in verschillende hoofd-halshoudingen werden gereden. Binnen de verschillende hoofd-halshoudingen werd er onderscheid gemaakt in het op-of achter de loodlijn rijden van de neus. Hierbij werd het op de loodlijn rijden als correct geïnterpreteerd. Wanneer het paard in de aanleuning loopt, mag de teugeldruk in een ideale situatie tot maximaal 3 kilogram per teugel zijn. Uit het onderzoek blijkt dat de teugeldruk bij alle combinaties gemiddeld een kilogram hoger was wanneer zij het paard achter de loodlijn reden. Bij meer dan de helft van de combinaties is het verschil in druk tussen de linker-en rechterteugel groter wanneer het paard achter de loodlijn werd gereden. Dit verschil in teugeldruk liet echter geen verandering in de hartslag zien. Wel steeg de hartslag bij 75% van de paarden wanneer zij achter de loodlijn werden gereden.

Op de loodlijn positief effect

“Samenvattend ervaarde het paard gemiddeld minder en een gelijkere teugeldruk wanneer het op de loodlijn werd gereden. Daarnaast daalde in deze situatie bij het grootste deel van de paarden de hartslag. Uit dit onderzoek blijkt dus dat het rijden van halslengte met de neus op de loodlijn een positief effect heeft op de teugeldruk en de hartslag. Toekomstig vervolgonderzoek kan deze onderzoeksgegevens verder versterken of zich richten op de deelaspecten als bijvoorbeeld: welke voorwaarde zijn er om het paard op lengte te kunnen rijden? Of eventuele externe factoren welke van invloed waren om deze onderzoeksgegevens, uit te sluiten.”