Bloedarmoede bij paarden
Verzorging OpvallendBij een paard dat moe en lusteloos is of snel buiten adem is, bestaat de kans dat hij bloedarmoede (anemie) heeft. Het paard heeft dan een te laag gehalte aan rode bloedcellen in het bloed of een te laag gehalte aan hemoglobine in de rode bloedcellen. Daardoor wordt de aanvoer van zuurstof beperkt wat gevolgen heeft voor de fitheid van het paard.
Wat is bloedarmoede precies?
Zuurstof is van essentieel belang voor de stofwisseling in de lichaamscellen. Een gezond paard zal met behulp van zuurstof glucose verbranden tot water en koolstofdioxide.
Aerobe verbranding
Bij deze aerobe verbranding komt energie vrij die het paard gebruikt voor alles wat hij doet. Hemoglobine speelt een belangrijke rol bij het transport van zuurstof door het lichaam. Een paard met bloedarmoede is dan ook niet in staat om voldoende zuurstof aan te voeren naar de spieren en andere organen. Door dat tekort aan zuurstof in de weefsels, zal er geen optimale verbranding plaatsvinden en te weinig energie vrijkomen.
Anaerobe verbranding
Het lichaam zal daarop reageren door energie vrij te maken uit glucose door anaerobe verbranding (verbranding zonder het gebruik van zuurstof). Daarbij komen restproducten als melkzuur vrij. Melkzuur hoopt vervolgens op in de spieren en organen en daardoor ontstaat bij het paard een vermoeid gevoel of spierpijn. Door het tekort aan zuurstof in het bloed wordt tevens het hart aangezet om het bloed sneller naar de organen te pompen. Ook de ademhaling zal versnellen zodat er meer zuurstof in de longen terecht komt.
Symptomen van bloedarmoede
De symptomen van een paard met bloedarmoede zijn afhankelijk van de ernst van de bloedarmoede en van de prestaties die het paard moet leveren. Bij ernstige gevallen van bloedarmoede:
- slijmvliezen bleek van kleur
- duidelijk minder presteren
- eerder moe en een lusteloze indruk
- sneller ademen
- een verhoogde hartslag
Oorzaken van bloedarmoede
Naast een aandoening aan de bloedvaten of een storing in de bloedstolling (bijvoorbeeld ten gevolge van een vergiftiging of een aangeboren afwijking) zijn er drie hoofdredenen waarom een paard bloedarmoede kan krijgen.
Bloedverlies
Een volwassen paard van 600 kilogram heeft meer dan 40 liter bloed. Bloedverlies van een tot vier liter hoeft niet direct grote gevolgen te hebben. De meest voorkomende vorm van chronische bloedarmoede bij het paard ontstaat door chronisch bloedverlies ten gevolge van worminfecties. Vraag de dierenarts om een goed wormbestrijdingsplan.
Verlaagde aanmaak van rode bloedcellen
Rode bloedcellen worden gedurende een cyclus van ongeveer 100 dagen vervangen door ‘verse’ rode bloedcellen vanuit het beenmerg. In enkele gevallen zijn er te weinig grondstoffen (zoals ijzer) voor de aanmaak van nieuwe cellen aanwezig. Ten gevolge van chronische ontstekingen komen er bepaalde stoffen vrij die de productie van rode bloedcellen remmen. Zeldzaam, maar veel ernstiger, zijn de gevallen waarbij het beenmerg niet goed functioneert. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij leucose, een vorm van bloedkanker in het beenmerg.
Verhoogde afbraak van rode bloedcellen
Wanneer de levensduur van de rode bloedcel (veel) korter is dan 100 dagen, is er sprake van een verhoogde afbraak. Dit is bijvoorbeeld het geval bij allerlei infectieziekten, vergiftigingen of door teken overgebrachte bloedparasieten.
Diagnose
De dierenarts kan bloedarmoede diagnosticeren door het gehalte rode bloedcellen in het bloed te bepalen. Hij of zij neemt bloed af en bepaalt het hematocriet (percentage aan rode bloedcellen in het bloed). Door uitgebreid bloedonderzoek uit te voeren kan tevens de concentratie hemoglobine in de bloedcellen worden bepaald.
Bron: De Hoefslag
