Blog Jasmijn de Bruijn: ‘Onderzoek Dier en Recht slecht onderbouwd: #wecare4horses’

15 april 2018, 00:00 Algemeen

’Het is enkele dagen na het verschijnen van het item van RTL nieuws over de misstanden in maneges. Al eerder heb ik mij geuit op Facebook over het feit dat de paardenmedia dit bericht zonder enige kritische noot hebben doorgezet. Het onderzoek van Dier&Recht is een onbetrouwbaar en slecht uitgevoerd onderzoek en het bezorgd niet alleen maneges maar de hele paardensector een slecht imago. Waarom laten we dit zomaar gebeuren?’

Waarom is het een slecht onderzoek?

‘Ten eerste ontbreekt de onderbouwing hoe zij zijn gekomen tot een selectie van maneges zie zij hebben bezocht in hun onderzoek. Van belang is namelijk dat je een representatieve steekproef doet, als je uitspraken wilt doen over een groep of geheel, in dit geval maneges. Deze moeten namelijk voldoende vergelijkbaar zijn om conclusies te kunnen trekken over een gehele sector. Daar die onderbouwing ontbreekt, kan het net zo goed zijn dat Dier&Recht maneges heeft bezocht waarvan al vermoedens waren dat de omoestandigheden minder goed zijn en daarmee de uitkomoesten dus negatief beïnvloed heeft.’

Slechts 3,8% van de maneges in Nederland onderzocht

‘Dier&Recht heeft 46 Nederlandse maneges bezocht (van de 1200, dus dat is 3,8%) en doen uitspraken over 1432 Nederlandse manegepaarden van de in totaal 66.000 manegepaarden in Nederland (dat is dus 3,2%). Volgens hun eigen cijfers staan er gemiddeld 55 lespaarden op een manege. Dus als hun selectie een representatieve steekproef zou zijn van €˜de gemiddelde Nederlandse manege', dan zouden ze zo'n 2530 manegepaarden gezien moeten hebben na het bezoeken van 46 maneges. Ik ben geen echte statisticus, maar ik weet wel dat hoe kleiner je steekproef is hoe homogener je selectie moet zijn om een representatief onderzoek te doen naar een groep of populatie. Hier is de steekproef dus 3,8%, wat erg weinig is. Ik heb zelf klanttevredenheidsonderzoek in de thuiszorg uitgevoerd en daar werd bijvoorbeeld minimaal 20% respons gehanteerd om uiteindelijk representatieve conclusies te kunnen trekken. En daarbij werden dan nog allerlei in- en exclusiecriteria gehanteerd.’

Niet ter zake en niet relevant

‘Ten tweede: Er worden 97 wetenschappelijke onderzoeken aangehaald in de bronvermelding. Daarmee lijkt het onderzoek goed onderbouwd, maar veel van de in de bronvermelding aangehaalde wetenschappelijke onderzoeken zijn in het onderzoek van Dier&Recht helemaal niet relevant in de relatie tot de uitkomoesten. Met het aanhalen van ander wetenschappelijk onderzoek, trachten zij de slechte opzet van het eigen onderzoek te verdoezelen. Zo halen ze een onderzoek aan uit 2010 over verwondingen in de monden van IJslandse paarden. Ten eerste betreft het hier een IJslands onderzoek. Ander land, andere gebruiken, andere discipline van rijden. 43% van de IJslandse paarden had verwondingen in de mond. Vervolgens geven zij zelf aan dat zij de monden tijdens hun bezoeken NIET hebben geïnspecteerd. Dus de relatie met het aangehaalde onderzoek ontbreekt volledig. Hetzelfde wordt gedaan met maagzweren. Ook daarover worden wetenschappelijke onderzoeken aangehaald. Maar geen van de beoordeelde paarden is onderzocht op een maagzweer, welke alleen vast te stellen is met een scopie. Sterker nog; in het rapport worden WEL verschillende uitspraken gedaan over vermoedens van maagzweren.’

Conclusies zelfregulering sector

‘Dier&Recht spreekt in haar rapport van onvoldoende zelfregulering in de sector. Maar je kunt geen uitspraak doen over al dan geen verbetering van welzijnsfactoren als je die niet op een vergelijkbare (en gevalideerde!) wijze onderzoekt of uitkomoesten vergelijkt.’

Gedramatiseerde conclusies

‘In bijlage VII is een beoordeling opgenomen van een manege. Hier kregen de paarden vier keer per dag kwalitatief goed ruwvoer en drie keer krachtvoer. De paarden staan dik in het stro. De conditie van de paarden was goed en de vacht was glanzend. Het gedrag van de paarden was, op enkele na, normaal/attent. Toch scoort deze manege slecht. De redenatie: s'nachts hadden ze een paar uur geen hooi (maar dus wel stro om op te knabbelen) en ze oordeelden op basis daarvan dat er een groot risico was op maagzweren bij deze paarden. Zonder dat de paarden hierop onderzocht zijn. Een andere €˜algemene conclusie' van het rapport is dat de hygiëne van de waterbakken onvoldoende is. Het betrof hier automatische drinkbakken (met dus constant vers stromend water) waar een stro'tje in lag, wat vies was aan de randen, maar waarbij het er wel naar uit zag dat ze regelmatig werden nagekeken. Ook deze conclusie is ver gezocht. De paarden beschikten hier dus continu over vers stromend water. Als je dit zo leest dan zou je als manegehouder dagelijks je waterbakken uit moeten soppen om voldoende te kunnen scoren. De vraag rijst: in hoeverre kun je de rest van de conclusies nog serieus nemen of als representatief beschouwen? Een situatie in de OVP zou volgens hun beoordelingssystematiek wel hoog scoren, want daar lopen de paarden meer dan 4 uur per dag los en hebben ze sociaal contact. Andere welzijnsfactoren zijn in hun eigen onderzoek namelijk van ondergeschikt belang€¦’

Reactie vanuit de paardensector

‘Wat mij opvalt is de lauwe reactie vanuit de sector op deze openlijke aanval op de paardensport. De FNRS laat in haar reactie weten €˜de uitkomoesten van het rapport te betreuren'. Hoezo betreuren? In hoeverre kun je dit serieus nemen? De FNRS had harder terug moeten slaan in een reactie met meer feiten en cijfers wat zij en haar leden hebben gedaan om het welzijn van paarden WEL te verbeteren, meer opstaan voor haar leden. Zelf de media opzoeken met wat zij doet en niet alleen maar afwachten tot hen om een reactie wordt gevraagd. Wat mij nog het meeste opvalt is dat de paardenmedia de conclusies zomaar klakkeloos doorzetten. Hebben die geen journalisten die kritisch kunnen denken, lezen en schrijven? Zij bevestigen Dier&Recht alleen maar in hun voorbarige en onbetrouwbare conclusies, en dragen daardoor bij aan een slecht imago van de hele paardensector. De sector waarin zij zelf ook hun brood moeten verdienen. En natuurlijk moeten misstanden aan de kaak worden gesteld. Maar dan wel op basis van feiten en gedegen onderzoek.’

Kom in actie! #wecare4horses

‘Maneges (en overige paardenbedrijven) moeten niet gaan wachten tot organisaties als de FNRS of de KNHS in beweging gaan komen. Tot er weer het zoveelste onderzoek komt. Dat duurt echt allemaal veel te lang. Alle paardenbedrijven die zich NIET herkennen in het beeld wat Dier&Recht schetst in de media moeten NU zelf in actie komen, om aan de buitenwereld te laten zien hoe zij voor hun paarden zorgen. Maak gebruik van de kracht van social media en zet een statement over het welzijn van je paarden op je website en op social media met #wecare4horses. Laat in dat statement weten welke maatregelen je al hebt genomen in het belang van het welzijn van je paarden te, welke plannen je nog hebt, hoe je je met hart en ziel inzet voor het welzijn van je paarden. Zet er foto's en filmpjes bij. En blijf dit regelmatig doen. Foto's van je paarden lekker buiten, foto's van gelukkige paarden. Foto's van medewerkers die greppels aan het graven zijn om ondergelopen paddocks weer droog te maken zodat de paarden naar buiten kunnen. Laat de buitenwereld zien wat je doet. Al die inspanningen die er voor de meeste paardenbedrijven en eigenaren gewoon bij horen, zijn dat voor de buitenwereld blijkbaar niet.’

Negatief imago paardensector treft ons allemaal

‘Bedenk dat we er allemaal last van krijgen als de door Dier&Recht voorgestelde wetgeving er komt. Ook de particulier, en uiteindelijk zelfs de hard-core natural paardenhouder. De voorgestelde wetgeving houdt namelijk geen rekening met individuele behoeften van paarden en met de verschillende doeleinden waarvoor paarden worden ingezet. Het kan dus best zijn dat jij vindt dat paarden 24/7 buiten moeten lopen. Maar als dÃ¡t de norm wordt en jij mag geen schuilstal bouwen van de gemeente, dan kun jij ook geen paard meer houden. En jij krijgt dan ook problemen wanneer de buurt gaat bellen dat je paard in de blubber en in de regen staat. Want een paard in de regen is zielig, dat is ook de publieke opinie. Ook zal het veel bedrijven op kosten gaan jagen om aan die regelgeving te voldoen, waarbij het echt nog maar de vraag is of het zal bijdragen aan het welzijn van paarden. Die investering moet uit de lengte of breedte, dus heeft dat consequenties voor onder andere stalgeld, voor de paardrijlessen van je kind, voor de aanschafprijs van je nieuwe paard. Hiermee wil ik niet zeggen dat we concessies moeten doen op het welzijn van paarden om onze hobby betaalbaar te houden of het bedrijf overeind. Ik denk dat het op heel veel plaatsen juist al heel erg goed gaat. En natuurlijk kan het altijd beter en moeten we elkaar scherp houden. Maar dan wel op een positieve manier. Door elkaar te inspireren in plaats van elkaar onderling te veroordelen. Laat dus ook als particulier met #wecare4horses zien hoe je begaan bent met het welzijn van je paard. Veel particulieren hebben hun paard in pension bij een manege. Die hebben die plek gekozen omdat zij dat een goede plek voor hun paard vinden. Nergens wordt er zoveel gediscussieerd over welzijn van paarden als onder paardenmensen zelf. Laten we ook onderling accepteren dat er verschillen zijn in de manier van huisvesten van paarden en er van uit gaan dat we allemaal het beste met onze paarden voor hebben. Die onderlinge verdeeldheid is namelijk dé voedingsbodem voor de buitenwereld om te gaan bepalen wat goed is voor onze paarden. Laat dus ook aan elkaar zien en inspireer elkaar met goede voorbeelden in plaats van elkaar te veroordelen. Ik voorzie dat organisaties als Dier&Recht, de PvdD en consorten niet ophouden hun pijlen op de paardensport te richten. Kijk alleen al naar de veehouderij. Als zij het echt voor het zeggen krijgen kunnen we straks alleen nog maar met een verrekijker van een paard genieten. Deze partijen danken hun bestaansrecht aan dierenleed en zij zullen op een dag niet zeggen; nou, het gaat nu wel goed met de dieren, wij heffen onszelf op. Het houdt niet op€¦. Niet vanzelf.’