Column Dierenarts Marco de Bruijn | “De paardenhouderij staat voor grote uitdagingen”

Belangrijke economische factor

“Wie een analyse van sterke en zwakke punten van de hippische sector maakt, ziet een branche die een belangrijke economische factor is in Nederland waar veel mensen sportief plezier aan beleven maar die door interne en externe elementen bedreigd wordt. De stikstofproblematiek heeft niet alleen gevolgen voor de melkveehouders: ook voor paarden zijn ammoniakemissiefactoren vastgesteld. In die zin is het lot van de boer ook die van de hippische ondernemer. De hobbymatige paardenhouder die twee paarden bij huis heeft, zal misschien niet direct geraakt worden. Maar deze hobbyruiter wil graag naar een manege om lessen te volgen, naar een dierenkliniek als zijn paard ziek is, een paard aanschaffen bij een handelaar of sportstal of een zelfgefokt veulentje bij een opfokbedrijf onderbrengen. Als deze hippische ondernemers verdwijnen, heeft dat een desastreus effect op de hele sector.”

Kloof stad en platteland

“Wat veel mensen buiten de paardenbranche zich niet realiseren, is dat de hippische sector een omzet van bijna twee miljard euro draait. Het is dus een belangrijke economische pijler waar aan wordt gezaagd. Sinds de laatste verkiezingen is er meer aandacht voor de kloof tussen stad en platteland. Op dit moment is het nog zo dat de meeste politici die het (agrarische) beleid, ook voor de hippische ondernemers, bepalen afkomstig zijn uit grootstedelijk gebied. Deze beleidsmakers hebben over het algemeen weinig affiniteit met paarden en alles wat daarbij komt kijken. Bijkomend probleem is dat de ruimte in Nederland steeds schaarser wordt waardoor de professionele dierhouderij onder druk komt te staan. Beleidsmakers zonder kennis van de agrarische, en dus de hippische, sector zullen, als ze voor de keuze staan, deze branche niet meenemen in de besluitvorming. Het is hoog tijd om daar verandering in te brengen.”

Welzijn voor alles

“Uit meerdere onderzoeken en opiniepeilingen is gebleken dat de paardensport nog steeds breed wordt gedragen door de Nederlandse bevolking. Er is wel een belangrijke ‘mits’: en dat is dat het welzijn van paarden gewaarborgd moet zijn. Er is een kleine groep activisten vooral in de media actief om alle sport met dieren afgeschaft te krijgen. Het is zaak dat de hippische sector tegenwicht gaat bieden aan deze randgroep. De sport, en daarmee bedoel ik ook de recreatieruiters, is het bestaansrecht van de paardenhouderij en die staat steeds meer onder druk. Het is ontzettend belangrijk om die grote middengroep die positief staat tegenover paardensport, maar onbekend is met de paardenwereld, te laten zien hoeveel plezier mensen kunnen beleven aan paarden en paardrijden. Dat voor veruit de meeste beoefenaars van paardensport het welzijn van de geliefde viervoeters voor alles gaat.”

Klimaatveranderingen

“Naast de uitdagingen op beleids- en welzijnsgebied, zorgt de klimaatverandering voor nieuwe problemen. Doordat het steeds warmer wordt, gedijen voor paarden levensgevaarlijke parasieten en virussen hier steeds beter. En dat is een groter probleem dan veel paardeneigenaren in de gaten hebben. Het afgelopen jaar heb ik bijvoorbeeld tientallen paarden binnen gekregen op de kliniek die doodziek waren door de gevolgen van een rode bloedwormbesmetting. De larven van de rode bloedworm die in de mest zitten en op de wei terechtkomen, kunnen door de warmte beter overleven. En doordat er, bijvoorbeeld bij opfokbedrijven, veel paarden op een klein stukje staan, dat stukje grasland dat nog minder gras bevat door de droogte in de zomer, is de infectiedruk enorm gestegen. Paardenhouders moeten veel meer aandacht besteden aan het weidemanagement: rondweiden, schapen achter de paarden aan, mest verwijderen in plaats van slepen. Bovendien zijn veel bloedwormen resistent tegen de meest gebruikte stoffen in ontwormmiddelen. Paardeneigenaren zetten om de bloedworm te bestrijden vooral in op ontwormen, maar dat blijkt niet meer effectief. Als de rode bloedworm straks helemaal resistent is tegen ontwormmiddelen, dan zijn we uitgepraat en zal het aantal sterfgevallen als gevolg van rode bloedworminfecties flink toenemen. De farmaceutische industrie is niet in staat binnen afzienbare termijn een nieuw middel gericht tegen bloedwormen te ontwikkelen.”

Cultuuromslag, niet meer doen wat je deed

“Wat er nodig is, is een cultuuromslag. Laten we als hippische sector niet in het verdomhoekje blijven zitten, maar onze plek opeisen. Blijf als hippische ondernemer niet doen wat je altijd deed, want dat is niet meer genoeg. Laat de ‘buitenwereld’ zien hoe hard er gewerkt wordt om paarden, en alle enthousiaste paardenliefhebbers, gezond en tevreden te houden. Een half miljoen ruiters beleven veel plezier aan de omgang met paarden, nu moeten we de rest van Nederland nog uitleggen hoe belangrijk de paardensport in Nederland is. Dan kunnen we ook de beleidsmakers ervan overtuigen om de hippische sector de aandacht en ruimte te geven die het verdient.”

Tekst: Ageeth van der Lee