Welzijnsmonitor maakt dierenwelzijn concreet

9 november 2012, 00:00 Algemeen Advertisement Paardenwelzijn objectief meten is mogelijk, maar niet eenvoudig. Met objectieve meetmethoden kunnen de feiten van de emoties worden gescheiden. Dit is één van de resultaten van het driejarig onderzoek naar de ontwikkeling van een welzijnsmonitor voor de paardenhouderij. In opdracht van ministerie van EL&I, de sector paardenhouderij en de Dierenbescherming heeft Wageningen UR Livestock Research een dergelijke monitor ontwikkeld. De Welzijnsmonitor Paardenhouderij is gebaseerd op de internationaal erkende methodiek van Welfare Quality® waarbij niet primair naar de omgeving van het dier, maar vooral naar het dier zelf gekeken wordt. Hierbij worden alle aspecten van welzijn meegenomen: voeding, huisvesting, gezondheid en gedrag. Om het welzijn op deze manier integraal te kunnen beoordelen, zullen auditors een training met succes moeten afronden. De welzijnsmonitor biedt organisaties in de sector de mogelijkheid een auditsysteem op te zetten, om paardenhouders te helpen het welzijn van hun paarden, waar nodig, te verbeteren. Ontwikkeling welzijnsmonitor In Nederland worden tussen de 300.000 en 500.000 paarden gehouden en ingezet op vele manieren; van politie tot zorgboerderij en van landbouw tot (top)sport en recreatie. Bijna 900.000 mensen zijn actief met de paardensport bezig, ruim 450.000 mensen rijden wel eens paard. Het aantal paardenhouderijen (mensen met paarden) is groter en meer divers dan de houderij van productiedieren. Niet alle paarden worden gehouden en gebruikt volgens de welzijnsdefinitie voor dieren in Europa. Welzijnsproblemen hangen grotendeels samen met (individuele) huisvesting, voederregime en gebruik. Naar aanleiding van klachten over het dierenwelzijn hebben experts in 2007 en in 2011 het ongerief bij dieren (waaronder paarden) geïnventariseerd. Met deze kennis is de wetgeving (Nota Dierenwelzijn) aangepast door de toenmalige minister van LNV, Gerda Verburg. De minister gaf de paardensector de opdracht om zelf aan de slag te gaan met dierenwelzijn. De Federatie van Nederlandse Ruitersportcentra (FNRS), de Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO) en de Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS) namen het initiatief om een welzijnsmonitor voor paarden te ontwikkelen. Kenmerken omzetten in protocollen Om te komen tot een praktisch toepasbare monitor hebben onderzoekers van Wageningen UR Livestock Research, de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht en de Gezondheidsdienst voor Dieren 150 bedrijven bezocht en zo'n 3000 paarden bekeken. De onderzoekers hebben alle parameters die van invloed zijn op het welzijn in kaart gebracht. Voor het eerst is daarbij niet alleen naar de accommodatie gekeken, maar vooral ook naar het paard zelf in de vorm van gedragingen en uiterlijke gezondheidskenmerken. Om deze kenmerken te meten hebben de onderzoekers protocollen ontwikkeld voor gezondheid, gedrag en huisvesting. Deze protocollen zijn vervolgens op de 150 bedrijven uitgevoerd. Vijfdejaars studenten diergeneeskunde zijn, samen met zeven andere studenten van hogescholen en Wageningen UR, speciaal hiervoor getraind tot auditors. Op basis van deze ervaringen is een standaard ontwikkeld (de Welzijnsmonitor Paardenhouderij), die op een betrouwbare en wetenschappelijk onderbouwde wijze het welbevinden van paarden kan meten en die op grote schaal inzetbaar is. Paardenwelzijn afhankelijk van kennisverspreiding en bewustwording Projectleider van het onderzoek, dr. Kathalijne Visser van Wageningen UR Livestock Research, stelt dat het waarborgen van paardenwelzijn voor een belangrijk deel afhankelijk is van kennisverspreiding en bewustwording. Terugkijkend op het onderzoek concludeert Visser dat paardenhouders het doorgaans goed met hun dieren voorhebben. "Ze gaan met de beste bedoelingen te werk, maar het ontbreekt soms aan kennis en mogelijkheden. En dat kan in sommige gevallen toch tot een aantasting van het welzijn leiden. In de uitvoering van ons onderzoek is veel aan bewustwording gedaan. Ondernemers worden zich door de audit bewust van het welzijn van hun dieren. Met de welzijnsmonitor kunnen ze de situatie op hun bedrijf verder verbeteren. Dat zie ik als een winstpunt.€   Hoefslag/Wageningen