Hoefkanker, een moeilijk te behandelen ziekte

Geen echte kanker

Hoefkanker, ook wel straalkanker genoemd, is een zeldzame aandoening van de hoef die naar schatting bij één op de 200 tot 500 paarden voorkomt. Het is geen echte kanker, maar wordt zo genoemd vanwege de woekering van hoornweefsel en het feit dat het een moeilijk te behandelen aandoening is. In werkelijkheid is het een ernstige infectie van de straallederhuid. Vaak wordt hoefkanker verward met rotstraal. Maar waar bij rotstraal sprake is van afname van straalhoorn, zie je bij straalkanker juist een toename van hoorn. Dit hoorn woekert en is abnormaal zacht, korrelig en heeft een rare, weeïge geur.

Ontstekingen in het weefsel

De aangetaste straalhoorn raakt gemakkelijk aangetast, waarna bacteriën kunnen binnendringen die ontstekingen in het weefsel kunnen veroorzaken. Uitkrabben van de stralen is vaak pijnlijk en in ernstige gevallen kan een paard kreupel worden. Bij verwijdering begint het afwijkende weefsel snel en hard te bloeden. De aandoening kan aan één of meerdere hoeven voorkomen, zowel aan de voor- als aan de achterbenen.

Operatie

Hoefkanker is moeilijk te behandelen en te genezen. In de meeste gevallen moet het paard een operatie ondergaan. In 30 tot 45 procent van alle gevallen keert de aandoening na behandeling terug. In ernstige gevallen is euthanasie noodzakelijk. 

Oorzaak van hoefkanker

Over de oorzaak van hoefkanker is weinig bekend. Het is niet bewezen, maar het lijkt erop dat rotstraal die niet grondig behandeld wordt, kan omslaan naar hoefkanker. Ook zijn er aanwijzingen dat hoefkanker mogelijk een auto-immuunreactie van het lichaam is. Het lijkt er op dat hoefkanker veel meer voor komt bij koudbloeden en paarden met behang, zoals Tinkers, Shires, Belgen, Fjorden en Friezen) dan bij warmbloeden.

Kenmerken

• Het hoornweefsel in de straal begint ongeremd te groeien. Dit weefsel is soms wat bloemkoolachtig van structuur, korrelig en heeft een vieze geur (’kazig’). Dit proces begint vaak in de straallederhuid, maar kan zich uitbreiden naar ballederhuid, de steunsellederhuid en soms ook naar het aansluitende deel van de zool en wandlederhuid.
• In sommige gevallen groeit er een hoornsteel uit de middelste straalgroeve. Soms is er aan de buitenkant van de straal niets te zien, maar heeft een paard regelmatig een dik been.
• Straalkanker wordt soms samen gezien met coronitis, waarbij het hoorn van de kroonrand, zwilwratten en sporen ontstoken en daardoor verdikt raken.
• Bij verwijderen van het weefsel bloedt de hoef snel en veel.
• Paarden met straalkanker zijn in ernstige gevallen kreupel.

Behandeling en prognose

Hoefkanker is een hardnekkig proces dat moeilijk te stoppen is. Soms is de woekering van weefsel explosief. Hoe eerder de aandoening herkend en behandeld wordt, hoe beter. Er zijn veel verschillende klinieken die allemaal een eigen versie van de behandeling hebben, met verschillende resultaat Soms wordt gekozen voor behandeling met medicatie. Vaak moet chirurgisch worden ingegrepen, omdat in het leven gesneden wordt. De hoefsmid kan en mag zonder verdoving niet zo diep snijden. Ook is het risico op ernstige bloedingen te groot.

Ontstekingsremmer

De prognose bij de meeste behandelingen is op korte termijn redelijk. Op lange termijn keert de straalkanker in zo’n 30 tot 45 procent terug, met name als de kroonranden verdikt zijn. In de Universiteitskliniek voor Paarden in Utrecht zijn goede resultaten behaald met aanvullende behandeling met Prednisolon (ontstekingsremmer) na operatie. Na de eerste keer wegsnijden is het soms nog enkele keren nodig om weefsel weg te snijden. Er zijn paarden die in enkele weken herstellen maar er zijn ook casussen bekend waar er zes maanden wekelijks gesneden moest worden voordat de hoefkanker verdwenen was. 

Bron: nhk.nl