Column dressuurtrainer Henk Jan Vroom | “Geschokt; ook bij de junioren paarden ondergeschikt aan prestaties”
Dressuur“Vorige week waren Angelique en ik met een leerlinge bij een juniorenwedstrijd. We kennen de onzachte wijze van losrijden wel van de senioren, maar waren geschokt over het feit dat ook bij de junioren de paarden ondergeschikt zijn aan de prestatie en dat enig geweldsgebruik bon ton is. Terwijl je de jeugdtrainers en bonden in de media hoort zeggen hoe belangrijk zij paardvriendelijkheid vinden en dat de huidige jeugd dat hoog in het vaandel heeft staan, zie je in de praktijk een heel ander beeld.”
Verbijsterd
“Ik zelf keek er verbijsterd naar, maar Angelique, die nog wat gevoeliger is voor dit soort zaken, was er helemaal overstuur van. Voor haar wordt het steeds moeilijker om deel te nemen aan wedstrijden op hoger niveau en geconfronteerd te worden met het geweld tegen paarden dat in de Nederlandse top kennelijk normaal is. Zelf rijden en trainen wij veel in Duitsland en daar zien we dat het geweldgebruik geen voorwaarde is om hoog te kunnen scoren. Integendeel: de wereldtopruiters die je daar ziet, kenmerken zich door rust en kalmte in het rijden en in de omgang met paarden. Een atmosfeer die veroorzaakt wordt door een professionele houding ten opzichte van de sport en geen hysterische taferelen. Dat komt mede doordat in Duitsland het paardenvak altijd een beroep is geweest. Dat heb ik zelf ondervonden toen ik daar in de 80-er jaren op een dressuurstal werkte. In Nederland gaan de beste (meest succesvolle) amateurs een avondcursus volgen en dan lesgeven om de kost te verdienen. Het is helemaal geen schande als je hier van jezelf zegt dat je autodidakt bent. In het buitenland kijken ze je dan meewarig aan. Zij hebben een jarenlange beroepsopleiding gevolgd.”
Niet minder paardennlievend
“Nederlanders zijn echt niet minder paardlievend dan Duitsers of Engelsen, waar ook weleens wat mis gaat, zoals onlang bleek. Maar ons paardenklimaat heeft ervoor gezorgd dat de situatie is ontstaan waar prestatie en show hand in hand gaan en de succesvolle ruiters popsterretjes zijn geworden. De ouders, die vaak zelf geen paarden achtergrond hebben, maar wel een flink budget, stimuleren dat. De juniorenwedstrijden zijn een soort ‘The Voice Kid’ geworden. Doordat in Nederland een heel succesvol fokkersland is, ligt ook in de ring veel nadruk op de verschijning van het paard. Grote bewegingen worden hier zeer gewaardeerd en rijkunst staat soms minder prominent op de voorgrond. En als laatste vormt het wegvallen van een degelijke paardenopleiding als Deurne ook geen bijdrage aan het in stand houden van een solide basis.”
“Maak hem maar scherp”
“De paardensport is van een hobby van dierenliefhebbers verworden tot een lucratieve bedrijfstak, waar een hele industrie omheen gebouwd is en paarden voor miljoenen van hand tot hand gaan. De sector die verantwoordelijk is voor deze industrie erkent dat er “wat mis is” als het gaat om de paardvriendelijkheid. Waarschijnlijk onder druk van de maatschappij die in veel gevallen terecht kritiek heeft op de uitwassen die voor iedereen waarneembaar zijn. Hun reactie is dat ze pleiten voor meer controle. Is dat niet een beetje omgekeerde wereld? We accepteren dat de mentaliteit jegens paarden in de sport niet optimaal is en gaan dat door controle in de hand proberen te houden. Waarom werken we niet aan een échte mentaliteitsverandering van binnen uit!? Eerst door te erkennen dat het niet in orde is om tegen je kind te zeggen: “maak hem maar scherp”, zoals wij hoorden. En vervolgens door de jury te wijzen op hun eigen voorschriften, waarin de begrippen takt, ontspanning en aanleuning voorwaarde zijn en geen optionele randverschijnselen.”
Schaduw
“Ik ben geen roepende in de woestijn. De paardenmensen die ik spreek, van professionals tot amateurs, zien de gevolgen van de prestatiedrang in de sport als schaduw over hun hobby of beroep. Tóch blijft een kleine groep hangen in deze mentaliteit en verspeelt daarmee de goodwill van onze mooie sport. Jury’s, trainers, ouders en coaches: sla uw handen ineen en zet u daadwerkelijk in voor paardvriendelijkheid. Doe eens een stapje opzij: het offer op korte termijn is de overwinning op lange termijn.”
Tekst: Henk Jan Vroom
