Stress bij een paard, symptonen herkennen

Wat is stress?

Stress bij paarden, net als bij mensen, is een reactie van het lichaam op een prikkel of situatie die als bedreigend of veeleisend wordt ervaren. Deze reactie bereidt het lichaam voor op een ‘vecht-of-vlucht’ respons. Langdurige of intense stress kan echter leiden tot fysieke en mentale gezondheidsproblemen. 

Symptomen van stress

Stress kan zich laten zien in verschillende vormen. Het kan zich fysiek uiten en in het gedrag van het paard. Een verhoogde hartslag en snelle, oppervlakkige ademhaling zijn indicatoren van stress. Deze fysiologische reacties zijn vaak de eerste tekenen van ongemak of angst. Gedragsmatig kunnen stresssignalen variëren van onrust tot agressie of afzondering. Paarden kunnen bij stress ook stalondeugden ontwikkelen, zoals kribbenbijten, luchtzuigen of weven. Deze stalondeugden zijn vaak een poging om met hun stress om te gaan. Ook kan stress resulteren in veranderingen in eet- en slaappatronen, waarbij sommige paarden een verminderde eetlust kunnen vertonen.

Niet negeren

Het is belangrijk om deze signalen niet te negeren, aangezien langdurige stress ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken, waaronder maagzweren, verminderde weerstand en gedragsproblemen. Door deze signalen op tijd serieus te nemen, kan je als paardeneigenaar deze problemen voorkomen.

Oorzaken van stress

De oorzaken van stress bij paarden zijn veelzijdig en vaak gerelateerd aan hun natuurlijke instincten en leefomstandigheden. Een belangrijke stressfactor is de interactie met mensen. Paarden, als prooidieren, kunnen menselijke aanwezigheid en handelingen als bedreigend ervaren. Veranderingen in de leefomgeving, zoals verhuizingen, nieuwe stallen of wijzigingen in de kudde, kunnen ook significante stressbronnen zijn. Paarden zijn gewoontedieren die slecht reageren op abrupte veranderingen in hun omgeving. Fysieke ongemakken zoals pijn door ziekte, verwondingen of slecht passend tuig zijn ook belangrijke oorzaken van stress. Dit geldt vooral voor zaken als rugpijn veroorzaakt door een slecht passend zadel of gebitsproblemen. Isolatie en gebrek aan sociale interactie met andere paarden kunnen ook stress veroorzaken. Paarden zijn kuddedieren en hebben behoefte aan sociaal contact voor hun mentale welzijn. Verder kunnen stressoren zoals niet het juiste voer, harde geluiden, beperkte bewegingsvrijheid, of een overmatige trainings- of wedstrijdbelasting ook zorgen voor een hoger stressniveau van een paard.

Voorkomen van stress bij paarden

Het is belangrijk om als paardeneigenaar een veilige en comfortabele omgeving te creëren waarin paarden zich kunnen ontspannen. Dit houdt in het bieden van voldoende ruimte, sociale interactie met andere paarden, en een consistente routine. Paarden zijn immers echte gewoontedieren. Verder is het belangrijk om trainingsschema’s aan te passen om overbelasting te voorkomen. Regelmatige gezondheidscontroles en een passende voeding zijn ook cruciaal. Kijk goed naar jouw paard en neem jouw management onder de loep! Zie je een paard die stresssignalen vertoont? Loop dan het hele management van het paard stukje voor stukje door. Het ene paard is - net als mensen - gevoeliger voor stress dan het andere paard. 

Tekst: Veroniek Pieper