Jouw paard fit en gezond de winter in

Interne veranderingen

De dagen worden korter en de temperatuur daalt: we gaan het najaar tegemoet. Waarschijnlijk ontwikkelt jouw paard langer haar en misschien ondervind je moeite om je paard op gewicht te houden. Niet alleen de externe omgeving verandert voor een paard, maar er vinden ook interne veranderingen plaats. Wist je dat de productie van de wintervacht begint zodra de dagen korter worden? Het paard verliest zijn zomervacht en maakt zich klaar voor de winter. Hoewel we vaak denken dat de overgang van wintervacht naar zomervacht moeiteloos verloopt, is het tegendeel waar. Verharen kost ieder paard energie, of het nu van winter- naar zomervacht is of andersom. Dit is merkbaar in bijvoorbeeld gewichtsverlies. 

Jas aan, deken op?

In de thermoneutrale zone (TNZ) hoeft een paard geen moeite te doen om zijn kernlichaamstemperatuur (36-37 °C) te behouden. De TNZ is onder andere afhankelijk van de leeftijd en conditie van je paard. Voor een ongeschoren paard ligt deze zone tussen de -5 en +15 graden. Dit geldt voor volwassen paarden die gewend zijn aan gemiddelde temperaturen. Dus, ben je al een jas gaan dragen omdat het kouder wordt? Dat betekent niet per se dat jouw paard ook een deken nodig heeft. Zolang de temperatuur binnen de TNZ valt, kan een (ongeschoren) paard ook prima zonder deken zijn tijd doorbrengen. Wist je dat een deken de haren van een paard platdrukt? Het duurt ongeveer zes uur voordat de haren weer omhoog staan en een natuurlijke barrière vormen tegen de kou. Let er daarom op dat je een paard niet zomaar in de wei of paddock plaatst, als je net zijn deken af hebt gehaald!

Energie verbruiken om warm te blijven

Een paard gebruikt verschillende mechanismen om warm te blijven in koude omstandigheden en om zijn lichaamstemperatuur op peil te houden. Het spijsverteringsproces van paarden genereert warmte als een bijproduct van het afbreken van voedsel. Het metabolisme van het paard zorgt ervoor dat voedingsstoffen worden omgezet in energie, wat helpt om het lichaam op te warmen. Daarnaast kunnen paarden rillen en beven om warmte te genereren. Deze spieractiviteit genereert warmte door wrijving en energieverbruik. Kortom, om warm te blijven verbruikt een paard meer energie. 

Darmgezondheid

Het is algemeen bekend dat paarden in de winter vatbaarder zijn voor kwaaltjes. Maar wat is eigenlijk de oorzaak hiervan? Darmgezondheid speelt hierbij een belangrijke rol. In de winter verandert er veel voor een paard, zoals bijvoorbeeld voeding en huisvesting. Dit kan stress op het darmstelsel veroorzaken. Immuniteit is nauw verbonden met de gezondheid van de darmen, omdat het merendeel van de immuuncellen zich in de darmen bevindt. Microben spelen een cruciale rol in het immuunsysteem. Ze zorgen ervoor dat de darmwand intact blijft en zijn voortdurend in communicatie met immuuncellen. Zodra hier verstoringen optreden, wordt het paard direct vatbaarder voor ziektes en kwaaltjes.

Aanpassen van rantsoen

Het is duidelijk dat de winter zijn uitdagingen met zich meebrengt. Aanpassingen in het management zijn noodzakelijk. Zorg ervoor dat jouw paard altijd voldoende frisse lucht heeft, voldoende sociaal contact (ook als ze niet meer samen op de wei staan), en geef ze de benodigde beweging. Dit zijn zaken die je waarschijnlijk al weet. Echter, voeding speelt ook een cruciale rol, dus vergeet zeker niet kritisch naar het rantsoen te kijken. Gedroogd ruwvoer levert lagere hoeveelheden en kwaliteit van voedingsstoffen in vergelijking met vers gras. Een plotselinge overgang kan de darmmicroflora beïnvloeden, wat op zijn beurt een negatief effect heeft op de weerstand. Een geleidelijke overgang is dus van belang. Daarnaast bevat hooi veel minder energie dan gras. In veel gevallen is alleen hooi niet voldoende om te voldoen aan de behoeften van paarden met een hogere voedingsbehoefte, zoals jonge paarden, fokmerries of paarden in intensieve training.

Ruwvoeranalyse

Net zoals met energie is het eiwitgehalte in gedroogd voer meestal lager dan in vers gras. Niet alleen de hoeveelheid, maar ook de kwaliteit is lager. Dit komt doordat het eiwit in hooi vaak minder verteerbaar is en een minder compleet aminozuurprofiel heeft. Ook de aanwezige hoeveelheid mineralen is beduidend minder. Het is zeker raadzaam om het winterrantsoen van jouw paard eens goed onder de loep te nemen. Een analyse van het ruwvoer vormt daarbij een goede basis. Soms is het bijvoeren van krachtvoer of supplementen nodig om aan de basisbehoeften te voldoen.