Gewrichtsproblemen bij paarden

Bouw van een gewricht

Het scharnierpunt van twee of meer beenderen vormen het gewricht. De botuiteinden passen meestal precies in elkaar en een hebben een glad gewrichtsoppervlak van kraakbeen. Kraakbeen is in staat om te vervormen en kan zo schokken absorberen. Een dunne laag gewrichtsvloeistof zorgt voor beweging met weinig wrijving en heeft een smerende en voedende werking voor het kraakbeen. Gewrichtsbanden, pezen en spieren vangen overige krachten en schokken op. Het gewrichtskapsel houdt samen met banden en pezen het gewricht op zijn plaats en wordt aan de binnenkant bedekt met een slijmvlies dat de gewrichtsvloeistof aanmaakt. Er zijn verschillende soorten gewrichten:

• Een scharniergewricht (o.a. het ellebooggewricht) staat slechts één soort beweging toe, bijvoorbeeld alleen naar voren en naar achteren.
• Een kogelgewricht (o.a het heupgewricht) kan naar voren, naar achteren en in het rond bewegen.
• Een draaigewricht, (o.a. de eerste 2 nekwervels) kan meerdere kanten opdraaien.

Veel voorkomende gewrichtsaandoeningen

Artrose Artrose betreft de slijtage van het kraakbeen van het gewricht door bijvoorbeeld ouderdom, overbelasting, gewrichtsinfecties, breuken en/of een afwijkende beenstand. Door afbraak van het weefsel gaat de krachtdempende werking voor een groot deel verloren. Als gevolg van overbelasting wordt er wel meer gewrichtsvloeistof geproduceerd, maar deze is dunner en minder goed in staat om het gewricht te ondersteunen. Het kraakbeen zal hierdoor verder in verval raken. Bij paarden komt artrose voornamelijk voor in de benen en de hals. Artrose in de benen kenmerkt zich vaak door onregelmatig lopen en (start)stijfheid en later (aanhoudende) kreupelheid. Bij artrose in de hals kan het paard moeite hebben om zijn hals te strekken en te buigen. Artrose is niet volledig te genezen, maar het proces kan door een goede behandeling wel afgeremd worden. Overleg met je dierenarts over de juiste behandeling van je paard.

OC, OCD en chips

OC (OsteoChondrose) is een erfelijke verstoring van het verbeningsproces van kraakbeen naar bot, waardoor er afvlakkingen aan of scheurtjes in het kraakbeen en bot ontstaan. We spreken van OCD (OsteoChondrosis Dissecans) als er bij dat proces ook losse stukken bot loskomen. OC/OCD ontwikkelt zich veelal voor het derde levensjaar. Onjuiste voeding en te weinig beweging zijn naast erfelijkheid de belangrijkste oorzaken voor deze aandoening. OC/OCD komt vooral voor in het kniegewricht, het spronggewricht, de kogels en de halswervels. Meestal worden paarden hiervan niet kreupel, maar dat kan wel op termijn als gevolg van irritatie of het losraken van het losse fragment. De kans om kreupel te worden is bij OCD wel groter dan bij OC. Paarden die last hebben van OCD kunnen een verdikt, pijnlijk en/of warm gewricht hebben en/of kreupel zijn. Chips (of abspengfragmenten) kunnen ontstaan door overbelasting of trauma waarbij een stukje bot afbreekt. Paarden kunnen hierdoor kreupel raken. Dit is afhankelijk van de oorzaak, locatie en de grootte van het fragment. Schade en/of irritatie door een chip of OCD-fragment ontstaat traag en is onomkeerbaar. Alleen met röntgenfoto’s is OCD definitief vast te stellen, waardoor het vaak pas wordt ontdekt bij een verkoopkeuring of kreupelheidsonderzoek. De dierenarts kan het paard behandelen door de losse fragmenten operatief te verwijderen en/of door pijnstilling met ontstekingsremmers.

Verwondingen

Ook bij verwonding ter hoogte van een gewricht is het zeer belangrijk dat je je dierenarts inschakelt. Bacteriële gewrichtsontsteking ligt op de loer. Deze ontsteking is vaak hardnekkig en lastig te behandelen. 

Bron: De Hoefslag