Het vervoeren van paarden: wanneer doe je het goed?

18 juni 2017, 00:00 Algemeen

Om commercieel vervoer te mogen uitvoeren, heeft de transporteur heel wat vergunningen en attesten nodig. Bepalend hierbij is onder andere, maar niet uitsluitend, de Europese verordening 1/2005 die betrekking heeft op de bescherming van dieren tijdens vervoer én activiteiten die met dit vervoer te maken hebben.

De wetten en regels rond het vervoer van paarden zijn zeer uitgebreid en allesbehalve simpel. Dit is zeker het geval wanneer je andere personen, tegen betaling, inschakelt om het paardenvervoer te laten doen.

PaardenZorg

In dit artikel zetten we de voornaamoeste regels op een rijtje. We roepen hierbij de hulp in van Philip Bernard van PaardenZorg. Als erkend transporteur geeft hij zelf regelmatig voordrachten over deze complexe materie en helpt ons door het bos, de bomen te zien.

Een wezenlijk onderscheid

Alles start met het onderscheid tussen commercieel en niet-commercieel vervoer. Van zodra er betaling aan te pas komt, is het zeker en vast commercieel vervoer en neemt het aantal regels en richtlijnen exponentieel toe. De meest eenvoudige vorm van vervoer is het niet-commerciële transport, waar weinig wetgeving aan vasthangt.

Niet-commercieel vervoer

Niet-commercieel vervoer is in essentie het vervoeren van de eigen paarden. Jijzelf, als eigenaar, vervoert je eigen paarden. Is dit volledig regelvrij? natuurlijk niet. Zo moet je ervoor zorgen dat alle vervoerde paarden correct geïdentificeerd zijn en hun paspoort aanwezig is. De chauffeur moet beschikken over een geldig rijbewijs en de MTM (Maximale Toegelaten Massa) mag niet overschreden worden. Het rijbewijs moet ook geldig zijn voor de MTM waarmee je rondrijdt, een fout waar soms nog tegen gezondigd wordt.

Vriendendienst

Wat gebeurt er nu wanneer je ook paarden van anderen meeneemt? Zolang je hiervoor geen betaling ontvangt én de eigenaar van de vervoerde paarden aanwezig is, dan blijft het een niet-commercieel transport. Je mag dus gerust de paarden van een vriend, naast je eigen paarden, meenemen op wedstrijd of op wandeling. Een vriendendienst kan dus nog steeds. Pas wel op met situaties waar het vermoeden kan rijzen van betaling. Een manegehouder, die paarden van klanten vervoert naar de andere kant van België, doet dit, in de ogen van de wetgever, waarschijnlijk niet gratis en zal onder de strenge regels van het commerciële transport vallen. Dit is de situatie in België. In heel wat andere Europese lidstaten gelden andere regels. Hou hier rekening mee wanneer je onze landsgrenzen verlaat.

Commercieel vervoer

Niet iedere eigenaar heeft de mogelijkheid om zelf zijn paarden te vervoeren. Op dat ogenblik wordt soms de hulp ingeschakeld van een transporteur: iemand die tegen betaling de paarden van iemand anders (de eigenaar) van A naar B vervoert. Dit valt onder de noemer van commercieel transport. Tot zover geen probleem, ware het niet dat commercieel vervoer aan heel wat wetgeving onderworpen is en niet elke transporteur over de nodige vergunningen beschikt. Dit kan, ook voor de eigenaar, problemen opleveren bij controle of een ongeval.

Wegwijs in de vergunningen

1. Vergunning als vervoerder

Bij het FAVV of het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen heeft een transporteur voor commercieel vervoer een toelating als vervoerder van levende dieren én een certificaat van goedkeuring voor het vervoersmiddel nodig. Beide zaken kunnen aangevraagd worden bij de Provinciale Controle Eenheden van het FAVV en hebben in de eerste plaats het paardenwelzijn voor ogen. Het FAVV is immers bevoegd voor het inspecteren van dierenwelzijn en controleert o.a. of het vervoersmiddel geschikt is voor het vervoer van dieren. Dit betekent bijvoorbeeld dat er voldoende ventilatie en ruimte moet zijn en de aanwezigheid van een geschikte bodem en verlichting. Het FAVV kan ook controleren op hygiëne, ontsmetting en reis- en rusttijden.

2. Getuigschrift van vakbekwaamheid voor het vervoer van paarden

Daarnaast moet de transporteur ook een getuigschrift van vakbekwaamheid voor het vervoer van paarden op zak hebben. Dit betekent dat de transporteur, via een examen, moet kunnen aantonen dat hij of zij beschikt over een elementaire basiskennis van paarden en weet hoe de dieren te behandelen en te vervoeren. Geïnteresseerden kunnen het examen afleggen bij Dierengezondheidszorg Vlaanderen. Studeren voor dit examen kan via zelfstudie of het volgen van een opleiding.

3. Verplichte vergunning voor goederenvervoer voor rekening van derden

Dit wordt ook wel de vervoersvergunning genoemd. Deze vergunning is van toepassing op elke transporteur die zijn vervoer factureert aan derden. Hieronder valt ook het transport van paarden (die hier beschouwd worden als €˜goederen’). Hier is de Federale overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer bevoegd. De vervoersvergunning is voor heel wat transporteurs van paarden een nobele onbekende, hoewel deze verplicht is. Om deze vergunning te krijgen, zijn vier zaken van belang: er moet een vestiging in België zijn, een attest van goed gedrag en zeden, de volstorting van de borgtocht van 9000 euro én de aanwezigheid van of een contract met een vervoersmanager. Een vervoersmanager is een gecertificeerd persoon die binnen een onderneming de leiding heeft over alle vervoerswerkzaamheden en geslaagd is voor het examen, georganiseerd door het Instituut WegTransport & Logistiek België (ITLB). De borgtocht van 9000 euro, dient dan weer als een soort waarborg voor de opdrachtgever (dus de paardeneigenaar), wanneer er iets zou mislopen met of bij de transporteur. Als het ware een extra stok achter de deur of een garantie wanneer het fout loopt.

Een gewaarschuwd man

“In Vlaanderen zijn er weinig betaalde paardentransporten, die echt volledig in orde zijn met de regels rond commercieel transport€, vertelt Philip van PaardenZorg. “Toch zijn de gevolgen soms niet min. Wanneer je als particulier beroep doet op een transporteur die niet in orde is, kun je bij een ongeval mee verantwoordelijk worden gesteld. Ook verzekeringsmaatschappijen zullen niet tussen komen in de schade, wanneer ze kunnen bewijzen dat je beroep gedaan hebt op een commercieel transport, zonder de nodige vergunningen. Informeer je dus goed, voor je met iemand in zee gaat, een gewaarschuwd man €¦!€