Totilas is niet dood, hij blijft springlevend - Column Jacob Melissen

De hoefijzers van Totilas

“Er zijn vele soorten mensen. De ene soort denkt dat ze groots zijn in hun daden en lopen op schoenen die te klein geworden zijn. Van een andere soort passen de schoenen altijd, omdat ze zich niet op hun grootse daden voorstaan. Bij het uit de tijd komen van humane vertegenwoordigers van beide soorten is er voor hen veel aandacht in de media middels uitvoerige necrologieën. Echter, dat een dier bij zijn heengaan alle media weet te halen zegt iets over de emotionele snaar die dit dier bij heel veel mensen heeft weten te raken. Het mooie van Totilas is dat de hoefijzers hem altijd bleven passen. Ondanks zijn zelfbewuste uitstraling in de box, in de voorring en in de wedstrijdpiste stond hij zich er op geen enkele wijze op voor dat hij vele malen grootser was dan al zijn soortgenoten.”

Medaillemachine

“Zelfs het NOS journaal ruimde zendtijd in toen bekend werd dat Totilas aan koliek is bezweken. Alle topprestaties die deze Eusebio onder de paarden in Nederlandse dienst had verricht werden aangehaald. Ook aan zijn falen toen hij in vreemde krijgsdienst trad werd aandacht besteed. Dat falen was niet zijn schuld, maar lijkt wellicht gelegen te hebben aan het onderschatten van de nieuwe bezitters van de medaillemachine die hij in hun ogen was. Een paard dat onder de ene ruiter top weet te presteren, zal onder een andere ruiter vast en zeker ook tot topprestaties in staat zijn, leken ze te denken. De onderschatting van de psyche van het paard?”

Paul Schockemöhle

“Ik was er bij in Hengelo toen Totilas voor het eerst uitkwam in een wedstrijd. Ik zag hem onder een ruiter gekleed in een grijze stofjas Nederlands kampioen worden in De Steeg. Ik zag hem boven zichzelf uitstijgen op het EK in Windsor en onoverwinnelijk zijn op de WEG in Kentucky. Mensen die nooit naar paardensport op de tv keken vertelden mij nadien dat ze tijdens de ritten van Gal en Totilas spontaan tranen in de ogen kregen. Ik was er bij toen Totilas door zijn nieuwe eigenaren onder zijn nieuwe ruiter, Paul Schockemöhle, op megalomane wijze aan de Duitse media en Duitsland werd gepresenteerd. Totilas zou Duitsland niet een, niet twee, maar zeker drie gouden medailles bezorgen op de Olympische Spelen in Londen en nog veel meer eremetaal op de daarna komende internationale kampioenschappen. Met Totilas leek de Duitse zilvervloot binnengehaald.” 

Magische Totilas

“Het was voor Nederland magisch om Edward Gal en Totilas samen door de piste te zien gaan. De lichtvoetige galop, de swingende changementen, de kracht en macht uitstralende piaffe. Zowel in de Grand Prix als in de Special als in de Kür werkte de magie van Edward Gal en Totilas betoverend. We zagen in Windsor, nog meer als in Kentucky, iets wat we nog nooit hadden gezien en waarvan velen als paardenmensen voelden dat ze dat misschien zelfs nooit meer zouden zien.”

Matthias Alexander Rath

“Ik was er ook bij in München-Riem, waar duizenden zich langs de losrijpiste hadden verzameld om de aanstaande gouden medaille winnaars van Londen in actie te zien en zij stroomden als een horde forensen in de spits achter de Rath en Totilas aan om hen in de wedstrijdarena te zien schitteren. Ik zag ze daarna in Aken en in Rotterdam, maar het was alsof bij iedere pas de lichtvoetigheid afnam, het swingende lijf verstijfde en het altijd goedig stralende oog de sprankeling verloor. Van een mirakel zakte Totilas af via bijzonder naar gewoon. Het was triest om te zien dat Totilas begon te lijken op een topsporter die in weerwil van een steeds strammer lijf niet meer in staat was om de top te halen. Totilas werd de schaatser die ooit in staat was om de 10 kilometer af te leggen in 12 minuten en nu 20 minuten onderweg was. Hij werd de marathonloper die de 42 kilometer binnen de twee uur liep, maar daar nu 24 uur voor nodig had. Het deed me pijn aan de ogen en het deed me pijn tot in het diepst van mijn ziel om deze aftakeling te moeten aanschouwen.”

Uniek fenomeen?

“We hadden iets mogen meemaken waarvan velen dachten dat we het nooit meer zouden meemaken. Zij dachten dat Totilas tot in lengte van jaren een eenmalig en volstrekt uniek fenomeen zou zijn en dat ook zou blijven. Ik behoorde daar niet toe, want ik ging er van uit dat we dat tien, twaalf, twintig jaar later opnieuw te zien zouden krijgen. Waarom? Omdat fokkerij altijd progressie toont, want wat in 1960 uitzonderlijk goed was kan in 1990 al niet meer meekomen. Zou de in 1972 onder Henk Nooren Nederlands kampioen springen geworden Gondelier nu nog mee kunnen? Zou Olympic Vincent, die in 1989 onder Annemarie Sanders-Keijzer Nederlands kampioen werd dat nu nog kunnen herhalen? Ik weet zeker van niet, omdat fokkerij niet te stuiten is.”

Voortleven

“Ja, Totilas zou vandaag de dag, mits onder Edward Gal, nog zeker een rol kunnen spelen in de sport, maar hij zou voorbijgestreefd worden door zijn nakomelingen. Van de doden niets dan goeds, maar is zijn zoon Glock’s Toto Jr. nu al niet beter dan zijn vader? Je bent pas dood als de laatste die je gekend heeft is overleden. Voor Totilas zal zeker gelden dat dit nog heel lang zal duren. Niet vanwege zijn - op dat moment - ongekende prestaties in de wedstrijdring, maar misschien nog wel meer dankzij zijn nakomelingen, die in de eerste generatie al tot uiterst aansprekende resultaten komen. Daarom zal Totilas vast en zeker blijven voortleven, zoals Gambo en Oregon nog steeds voortleven in het collectieve geheugen van paarden fokkend en paarden minnend Nederland. “

Jacob Melissen voor Hoefslag

Foto: Digishots  

Ook over Totilas op dehoefslag.nl

https://www.dehoefslag.nl/nieuws/algemeen/15796/ralph-van-venrooij-groot-aantal-totilas-nazaten-zeer-getalenteerd-

https://www.dehoefslag.nl/nieuws/algemeen/16344/nederlandse-legende-totilas-overleden

https://www.dehoefslag.nl/nieuws/algemeen/61596/wereldranglijst-dressuur-op-de-kop-gezet

https://www.dehoefslag.nl/nieuws/algemeen/61630/totilas-door-prestaties-kwpn-erkend

https://www.dehoefslag.nl/nieuws/algemeen/61751/recordscore-van-89-40-voor-edward-gal-en-totilas