Afbeelding
Foto: Paardenarts.nl

Schiefels bij paarden

Algemeen Opvallend Veterinair

Een veelvoorkomende botblessure van het pijp-of griffelbeen bij (sport)paarden is een schiefel (woekering van het botvlies, zie röntgenfoto hierboven). 

Advertisement

Schiefels kunnen aan alle benen optreden en voorkomen op alle leeftijden. Ze worden het meest gezien bij jonge sportpaarden, aan de binnenzijde van het voorbeen.

 Dit been wordt makkelijker aangetikt door het andere been en wordt bij beweging meer belast. Jongere paarden zijn vaak onstuimiger, vaker betrokken bij ongelukken en minder handig bij het plaatsen van hun benen, waardoor de kans op letsel wordt vergroot.

Wat is een schiefel precies?

De kleine botjes aan weerszijden van de pijp van zowel voor- als achterbenen zijn de griffelbeenderen, welke met peesachtig weefsel verbonden zijn met de pijp. 

De griffelbeenderen maken aan de bovenkant deel uit van de voorknie en de sprong. Een schiefel is een woekering van het botvlies. Het botvlies, bestaande uit een stevige laag cellen, zorgt ervoor dat het onderliggende bot groeit en gevoed, beschermd en hersteld wordt. Het kan daarvoor nieuw botweefsel aanmaken. Irritatie van het botvlies van pijp- of griffelbeen kan verschillende oorzaken hebben. 

Denk bijvoorbeeld aan uitwendig letsel door aantikken met het andere been of vastliggen in de stal. Gevolgen kunnen dan zijn: een kneuzing van het botvlies of een breuk/scheurtje in het griffelbeen.

Ook kan er door bijvoorbeeld te zware training of een verkeerde beenstand overbelasting ontstaan van de pezige verbinding tussen pijp- en griffelbeen. Als gevolg van de opgelopen schade zal het botvlies een plaatselijke zwelling vertonen. De zwelling kan in een later stadium blijvend worden, doordat deze door mineralisatie wordt omgezet in botweefsel. 

Welke problemen het paard ondervindt, is afhankelijk van de uitgebreidheid en de locatie van de schiefel. Het kan een op zichtzelf staande pijnlijkheid veroorzaken, maar als pezen verdrukt raken dan kan er ook gevolgschade ontstaan. Zit de schiefel erg dicht bij de voorknie of sprong, dan kan ook artrose van deze gewrichten optreden.

Hoe kun je een schiefel herkennen?

In het acute stadium kenmerkt een schiefel zich door een pijnlijke en warme zwelling aan het griffelbeen. Kreupelheid door een schiefel is meestal het duidelijkst zichtbaar in draf. Bestaat de schiefel langer, dan is vaak een afname van omvang en pijnlijkheid te zien (gezwollen weke delen worden dan omgezet in minder gevoelig botweefsel). Ook kunnen er afwijkingen gezien worden aan pezen en/of gewrichten

Diagnose & behandeling

Ook bij schiefelproblemen geldt: hoe eerder er een juiste behandeling wordt ingesteld, hoe groter de kans op herstel is. Twijfel dus niet en schakel je dierenarts tijdig in. 

Deze zal de diagnose ondersteunen met röntgenonderzoek en echo-onderzoek om te bepalen in welk mineralisatiestadium de schiefel is. Ook kan zo bekeken worden of er misschien sprake is van een breuk of scheur en of er pezen geblesseerd zijn. Met deze informatie zal je dierenarts een behandelplan op maat opstellen.

Bij kans op blijvende schade aan pezen kan er gekozen worden voor een schiefeloperatie (weghalen overtollig botweefsel) of amputatie van een deel van het griffelbeen. 

Bron: Hoefslag