Emmelie Scholtens en Hero, hier als vijfjarige op het WK Jonge Dressuurpaarden
Emmelie Scholtens en Hero, hier als vijfjarige op het WK Jonge Dressuurpaarden Foto: Timo Martis

Scholtens en Hamminga kiezen andere routes bij opleiden jonge paarden

Dressuur

Het was een interessante avond voor dressuurliefhebbers; de KNHS College Tour ‘˜Jonge Paarden Rijden’. In de Amaliahal bediscussieerden Johan Hamminga en Emmelie Scholtens de opleiding van het jonge dressuurpaard. 

Advertisement

Twee praktijkmensen die in veel gevallen hetzelfde einddoel voor ogen hebben, maar in hun benadering soms voor een andere route kiezen. Scholtens werkt vanuit haar gevoel en moedigt anderen ook aan om dat gevoel te volgen. Hamminga probeert daarentegen, met een oneindige reeks aan metaforen, dat gevoel aan zijn gedegen theoretische achtergrond te koppelen. Zodat ook zij die behept zijn met wat minder talent leren te zien en te begrijpen wat Emmelie doet en waar ze naar toe wil.

Gevoel leren volgen

De zusjes Anne en Marije Hiemstra trapten de avond af, al deden ze niet met jonge pony’s. Scholtens: ‘Tegenwoordig zie je veel kinderen met al afgerichte dressuurpony’s. Ik heb mijn pony’s zelf moeten africhten en daar ben ik achteraf heel dankbaar voor, want zo heb ik mijn gevoel leren volgen.’

Belastbaarheid

Chiara Prijs stelde de imponerende Apache-zoon Lestienne voor. Een driejarige hengst die al met veel balans door de baan heengaat. ‘Het is belangrijk om naar het paard te kijken’, zegt Emmelie als er gesproken wordt over de belastbaarheid van jonge paarden. ‘Aan de manier waarop dit paard door de baan gaat, kun je zien dat hij zeker de kracht heeft om dit werk te doen.’

Hele situatie bekijken

Na een korte sessie is het genoeg voor Lestienne en dat geeft Johan de ruimte om zijn visie te geven. ‘De training van een jong paard gaat om de juiste verhouding tussen voeding, training en rust. Het is zaak om de hele situatie te bekijken. Paarden worden dan steeds later rijp, maar het maakt wel uit of we met een paard van 1.60m of 1.80m te maken hebben en dan speelt het formaat en de handigheid van de ruiter ook nog een rol. Ik heb in mijn tijd als trainingsleider geleerd dat een paard dat bijvoorbeeld schimmel krijgt in zijn reservetijd zit. Het is dan zaak om gas terug te nemen.’

Voorwaarts voorstellen

Twee duo’s van vierjarige paarden kwamen de baan in. De zusjes Femke en Aniek de Laat stelden twee getalenteerde paarden voor. Scholtens liet de zusjes hun paarden voorwaarts rijden en probeerde door schakelingen het achterbeengebruik te beïnvloeden. Hamminga blijkt juist veel gebruik te maken van korte reprises, waarin hij veel speelt met wendingen en overgangen. Scholtens bekent juist wel veelvuldig gebruik te maken van de hoefslag en hamert ook met deze jonge paarden op het correct doorrijden van de hoeken.

Twee tegenpolen

Jesslin Gailart en de KWPN-goedgekeurde King van het Haarbosch (v. Spielberg) en Marlou de Ruijter met Phantom (v. Farell) waren twee tegenpolen. De ontspannen King van het Haarbosch, die al gedragen door de baan gaat, ten opzichte van de extra dravende Phantom die zich wat vasthield in de stap en de galop. ‘Hoe beter je het lichaam in balans krijgt, hoe beter je de bewegingsafloop kunt ontwikkelen’, vatte Johan de training van deze twee samen.

Simpel beginnen

Kim Schmid en haar Impact rijden op Z2-niveau. De Bretton Woods-beweegt met veel afdruk, al krijgt de amazone van Johan de opdracht om simpel te beginnen. ‘Begin eerst maar heel simpel achter je hand aan te rijden. Impact heeft veel bewegingspotentieel en laat veel techniek zien. Ik wil graag dat het stukje achter en onder het zadel daar ook deel vanuit maakt en dat kun je het beste aanleren in een rustige bewegingsafloop. Zo kun je de kracht vanuit het achterbeen trainen, terwijl het voor jezelf makkelijk aanvoelt.’

Balans houden bij jonge paarden

Na het losrijden is het tijd voor de eerste aanzet voor verzameling. Het duo wordt uitgenodigd om de galop verder door te sluiten. ‘De kunst bij het leren pirouetteren is om het lichaam in balans te houden. Dat doe je door het achterbeen geleidelijk meer gewicht laten opnemen, zonder dat de galop aan sprong verliest. Daarom is het zo belangrijk om alleen de aanvraag van de pirouette te doen en er dan weer uit te rijden, zo voorkom je dat het paard begint te draaien zodra je aan verzameling denkt.’

Gevoel verklaren

Emmelie Scholtens besloot de avond met haar Lichte Tour-paard Hero (v. Apache). ‘Wat doe je in de opleiding om dit paard zo mooi voor je uit te krijgen?’, vraagt Hamminga. ‘Ik probeer veel vanuit mijn gevoel te werken, dat maakt het soms weleens lastig om het uit te leggen. In deze basisgalop moet ik kunnen ontspannen in mijn been en hand. Als ik nu al veel moet doen, wordt het zwaar. Voor mij is aan het been zijn een eerste vereiste, maar dat is ook afhankelijk van het paard. Ik maak veel gebruik van testmomenten. Gaat mijn paard opzij als ik nu met mijn buitenbeen kom? Kan ik terugschakelen?’

Veerkrachtige verbinding

Johan: ‘We zien wel dat jij vanuit je gevoel werkt, maar ik merk ook dat je erover nagedacht hebt. Er zit een volgorde in. En daarbij zien we altijd die veerkrachtige verbinding naar de hand toe. Zo kí¡n het achterbeen ook doorkomen.’ Emmelie: ‘De proefhouding is voor dit paard een goede houding. Ik vind ook dat je een tijd in een stabiele houding moet kunnen rijden. Ronder wil overigens niet zeggen dat hij los van het bit mag komen. Dat is soms best lastig, want aan de ene kant wil je nageeflijkheid, maar verbinding is de enige manier om te voelen wat er met het achterbeen gebeurt.’

Gouden tip van Johan Hamminga

Hamminga sluit de avond af met een gouden tip voor het opleiden van jonge paarden: ‘Houd geloof in je paard en jezelf. Pik alles op wat je kunt gebruiken en laat liggen wat je niet kunt gebruiken.’ Dit leverde hem een daverend applaus op. Dit applaus behoorde natuurlijk ook Emmelie Scholtens en alle gastruiters toe. Na een avond bomvol met informatie over dressuur en training keerde iedereen huiswaarts met een hoop inspiratie om thuis mee aan de slag te gaan. Bron: KNHS Foto: Timo Martis