Noor Tanger luidt de noodklok: ‘De paarden worden kapot gereden’

2 april 2021, 00:00 Dressuur

Noor Tanger runt samen met haar parToener Patrick Molenaar een revalidatiecentrum voor paarden in Asten. Ze luidt de noodklok. “Er moet iets fundamenteels veranderen, want onze paarden en de sport gaan kapot. We krijgen paarden binnen die het lichamelijk en mentaal niet meer trekken. Dat is echt niet nodig als mensen zich meer in hun paarden zouden verdiepen.”

Wervels weg gedrukt

“Als de hals van een paard aan de onderkant bolt, de rug hol is en het bekken hoger gaat dan de schoft, dan zit je op een verkeerd gereden paard. De wervels worden weggedrukt en het achterbeen kan niet meer op de juiste wijze naar voren. Ze moeten leren het gewicht op de achterhand te dragen, in balans te lopen, op eigen benen, verbinding over de rug maken en licht in de aanleuning zijn. Dat alles in ontspanning. Van daaruit kunnen ze naar de correcte hoeveelheid aanspanning gaan. Helaas is de praktijk vaak anders. Er wordt groot naar voren gereden, omdat het beeld ‘spectaculair’ moet zijn. In de top rijden verschillende ruiters, die als voorbeeld worden gezien, omdat ze veel winnen. Andere ruiters gaan ze dan nadoen. Ze beginnen niet bij het achterbeen, maar aan de voorkant. Het voorbeen moet steeds ‘spectaculairder’, er wordt hard naar voren gereden, waardoor de paarden van het achterbeen af lopen en het gewicht naar voren brengen en er veel druk in de hand komt. Daardoor gaan de ruiters achterover hangen, vaak met steun van enorme kniewrongen. Ik denk wel eens als ik een uitgestrekte draf zie: ‘als ik nu de teugels door midden zou knippen, dan vallen ze er achterover af’.

Hoogspanning

“Ze gaan echt stuk door de manier waarop ze gereden worden. Rijtechnische gevolgen die wij hier aan de lopende band binnen krijgen zijn kissing spines, hals artrose en peesblessures. Dat soort blessures zijn grotendeels veroorzaakt door het in hoog tempo, op de voorhand en net scheef te rijden. Als je zelf iedere dag verkeerd sport, dan krijg jij ook blessures. Dat werkt ook zo bij paarden. Ze gaan niet alleen lichamelijk stuk, maar ook mentaal. Als je paard zich goed voelt, dan leert hij beter dan wanneer hij onder hoogspanning staat. Lichamelijk krijgen we ze vaak nog best goed, maar menstaal soms niet. Ze hebben zolang pijn geleden door de manier van rijden, dat ze niet geloven dat die pijn er niet meer is.”

Verdiep in biomechanica

“Het is ons werk om paarden te revalideren, maar liever had ik gezien dat het niet nodig was. Liever geven we gewoon fijn lessen aan ruiters op gezonde paarden die hun paarden juist blessurevrij willen houden en met hun paard op een ontspannen manier naar een hoger niveau willen. Ik denk ook dat revalideren van rijtechnische gevolgen niet nodig is als mensen anders met hun paarden omgaan en beter naar ze gaan kijken en luisteren. Dat alleen is niet genoeg, want er ligt ook een belangrijke taak bij de juryleden, de KNHS, de ruiters in de top en de fokkers. Er is ontzettend veel, gratis, informatie beschikbaar over de biomechanica van paarden. Dus hoe een paard in elkaar zit en beweegt. Maar op de één of andere manier interesseren ruiters zich daar vaak niet voor. Gelukkig is er een groeiende groep die zich hier wel in verdiept, maar het is nog niet genoeg.”

Doel blijft harmonische ontwikkeling

“Juryleden willen graag een ‘spectaculair’ paard zien en belonen dat, maar het doel van de dressuur is nog steeds ‘de harmonische ontwikkeling van het paard’. Mensen die wel met harmonie rijden worden vaak te laag gepunt. Het correcte beeld wordt vaak aangemerkt als te braaf. Het ‘spectaculaire’, waar alle wervels weg gedrukt worden, wordt beloond. Als juryleden juist wel dat harmonieuze beeld belonen en dat strakke ‘spectaculaire’ niet, dan worden ze niet meer gevraagd als jurylid, omdat mensen dan gaan klagen. Gelukkig stromen er nu wel combinaties door op het hoogste niveau die hun paarden wel op de juiste manier rijden. Hopelijk is dat een voorbeeld voor een hoop mensen.”

Niveau instructeursopleidingen te laag

“De fokkerij is in de jaren veranderd. Vroeger werden degelijke, goedgebouwde paarden gefokt met bruikbare gangen. De paarden van nu zijn veel elastischer, hypermobieler en heter, met veel kracht naar voren. Dat nodigt al snel uit om er aan te gaan hangen. Een ‘spectaculair’ voorbeen in de fokkerij is ook steeds meer mode en naar het achterbeen wordt nauwelijks meer gekeken. De KNHS heeft ook een grote taak vind ik. Er zijn zoveel instructeurs die absoluut niet weten waar ze het over hebben. Het niveau van de instructeursopleidingen is echt te laag. Om een goede instructeur te worden moet je heel veel paarden rijden en je gevoel ontwikkelen. Als een instructeur zegt dat je hard naar voren moet rijden en maar weerstand moet bieden met de hand, dan leer je het ook niet. Als je echt goed wil leren rijden en voelen zal je heel zelfkritisch moeten zijn en jezelf openstellen. Je moet accepteren dat je alleen kunt verbeteren als je op je fouten wordt gewezen om vervolgens hard te werken om jezelf te verbeteren. Ik zelf heb ook fouten gemaakt, maar ik ben altijd heel kritisch op mezelf geweest en blijf me altijd verdiepen om het zo goed mogelijk te doen.”

Respect voor je paard

“Het paard wordt niet meer gezien als een wezen met gevoel. Paarden laten veel toe en laten ons op hen rijden. Wij willen op een paard zitten en wij willen op wedstrijd. Dan moet je het wel met respect voor je paard doen en je inleven in je paard. Je bent ooit begonnen met rijden, omdat je dol op paarden bent. Dus je koopt een paard, bent er dol op, maar als je gaat rijden is het één en al strijd. Vervolgens koop je wel een nieuw setje voor hem, omdat je zo van hem houdt, maar daar heeft een paard niks aan. Wij krijgen al die ellende hier binnen en dat is echt intens zielig. Mensen doen het vaak niet eens expres, maar ze weten gewoon niet goed waar ze op zitten en waar ze mee bezig zijn. Het wordt hoog tijd dat hier verandering in komt. Niet alleen voor de paarden, maar ook voor de sport. Straks mogen we niet eens meer op onze paarden rijden.” Bron: De Hoefslag [adrotate group=”122”]