Blog Liz Barclay: ‘Hoefsmid en prinses Anne op zee’

7 juli 2017, 00:00 Algemeen

Mijn man is zeeman. We zijn jarenlang samen naar zee geweest. Lange tochten om privézeiljachten naar hun nieuwe plek van bestemming te varen. Nu ik alweer jaren in de paarden zit betekent het dat hij veel weg is, maar ook dat wanneer hij thuis is ik mij een beetje aan moet passen en zo nu en dan de rijbroek moet vervangen voor een waterdicht pak om voor crew te spelen op zijn kleine racezeilbootje. Dat is geen straf; het is een fysieke uitdaging -veel in en uit de boot op dek klimmen en balanceren om zeilen en spinakers te goed op te zetten- en ook een totaal andere sport...of niet? Daar heb ik vanochtend een heel leuk en interessant gesprek met mijn voormalige hoefsmid Paul Martin over gehad. Paul heeft namelijk twee jaar geleden de hamer en vijl aan de wilgen gehangen en is naar Antigua vertrokken om voor een chartermaatschappij zeiljachten te verplaatsen, al of niet met gasten aan boord. Gedurende zijn laatste jaren als hoefsmid had hij in zijn vrije tijd alle benodigoede papieren behaald, geen kleinigheid en petje af.

Prinses Anne aan het roer

Ooit werd ik aan het roer gezet van een zeiljacht, Riot genaamd. Doodeng, maar ook superspannend. Ik voelde hoe de golven me zijwaarts duwden, maar was altijd net te laat met het bijsturen en zo slingerden we de haven uit, net zoals een slechte A-C lijn. Na een tijdje begon ik te voelen wat er ging komen, niet wat er al was en begon Riot minder te slingeren. Toen de eigenaar, een bekend zeezeiler uit Cowes, vroeg hoe ik het vond, zei ik: €˜Net als paardrijden, je moet reageren voor het gebeurt en dat is best moeilijk maar ook superleuk om te doen.' €˜Hm', zei hij, €˜dat zei prinses Anne ook toen ze vorig jaar bij me aan boord was'. Echt waar, prinses Anne, niet alleen prinses maar ook samengesteld ruiter (tweemaal zilver, eenmaal Europees goud en op de Olympische spelen gereden in de samengestelde sport) en eigenaresse van het prachtige landgoed Gatcombe, waar een van de populairste horse trials in Engeland gehouden wordt. Klein detail, ik heb haar daar ooit gedurende de trials, met gebloemd hoofddoekje getooid, met zo'n prikkertje de rotzooi rond de prullenbakken zien oprapen.

Vossenjacht en zeiljacht

Ik woonde toen nog maar net in Cornwall waar ik met een nieuw fenomeen geconfronteerd werd, namelijk de combinatie van paarden en zeeman, zonder dat men er steenrijk voor moest zijn. Die kwam je in Gelderland niet tegen. In Cornwall zijn zee en land zo enorm met elkaar verbonden dat rijden en zeilen heel makkelijk te combineren zijn, vooral de vossenjacht. Het ene doe je in de winter en het andere in de zomer. Als het zeiljacht voor de winter wordt opgeslagen wordt het paard van stal gehaald en andersom; het jacht te water betekent dat het paard voor die maanden weer de wei wordt ingegooid. Toen mijn man en ik dus gedurende een van onze eerste gezamenlijke bootraces werden ingehaald door mijn hoefsmid, verbaasde mij dat al niet zo heel erg meer. €˜Krijg ik weer mooie schone handen', zei hij met een grijns in het voorbijgaan. [caption id=”attachment_77666” align=”alignnone” width=”700”] Foto van de North Cornwall Hunt en geschoten op de Bodmin Moor in Cornwall.[/caption]

Carrièreswitch

Meer dan twintig jaar heeft Paul Martin mijn paarden beslagen en rad gehouden. Nooit vernageld, altijd onmiddellijk erbij als er een probleem was. Niet alleen vertrouwde ik hem volledig met mijn paarden, ook kon hij goed luisteren en liet me altijd in mijn waarde als ik een vraag had of een eigen observatie. Daarbij was hij een geweldige leermeester en heeft hij acht hoefsmeden opgeleid die naast hun vak van Paul hebben geleerd hoe je fatsoenlijk met mensen omgaat en hoe je je werkdag zodanig indeelt dat je ook overal op tijd op de stoep staat. Niet de sterkste kant van deze beroepsgroep, geloof ik. En toen kwam hij vertellen dat hij geen zin meer had in die verduvelde tennisarmen en ook de roep van de zee niet langer kon weerstaan.

Rijden en zeilen hebben veel gemeen

Nu even, vanuit Antigua in de Maagoedeneilanden, even terug in groen en nat Cornwall en gezellig aan de koffie naast de AGA, had ik een paar vragen voor hem omdat hij die als geen ander zou kunnen beantwoorden. Ik wilde weten of Paul, net als prinses Anne en ik, ook vond dat rijden en zeilen veel met elkaar gemeen hebben. Over de verschillen en/of overeenkomoesten tussen ruiters en zeilers hoefde hij niet lang na te denken. Ook wat een paard en een boot gemeen of niet gemeen hebben was snel beantwoord. €˜Beide sporten vereisen, naast de benodigoede ervaring, vooral een gevoel en reactievermogen dat van nature aanwezig moet zijn.' Vooral als er weinig wind is en ik aan de fok zit of de spinaker moet bedienen en de boot walst zo heerlijk licht door de golven; dan krijg ik vaak een zelfde soort gevoel als met een paard dat mooi nageeflijk is. Boot en paard geven je op zo'n moment een perfect gevoel van balans. €˜Beide sporten nemen, als je het tenminste goed wilt doen, enorm veel tijd in beslag en zijn min of meer een levensstijl. Daardoor zijn het bijna altijd mensen die behoorlijk gefixeerd zijn op hun sport en er eindeloos over door kunnen ouwehoeren, ook tegen mensen die er niets van snappen en ook totaal niet geïnteresseerd zijn.' [caption id=”attachment_77660” align=”alignnone” width=”700”] Liz Barclay ongeveer twintig jaar geleden tijdens ruig weer op weg van Maine aan de oostkust van Amerika naar de Maagoedeneilanden.[/caption]

Een paard leeft en een boot niet

€˜De paardenmens en de zeeman zijn beiden €˜risk-takers'. De zee kan net zo hard bokken als een paard en dat accepteren ze gewoon, klaar. Ze zijn hard en zeuren niet gauw over een pijntje of slaapgebrek. Daarbij moeten ze in alle rust razendsnel beslissingen kunnen nemen om gevaarlijke situaties te voor- of overkomen. Verdrinken of je nek breken, zoveel verschil zit daar niet tussen.' €˜Een paard leeft en een boot niet. Dat stuk verantwoording voor een dier dat ziek of kreupel kan worden en jouw verzorging 365 dagen per jaar nodig heeft, maakt de paardenmens anders.'

Een paard is lekker warm

Helemaal mee eens. Na een aantal jaren met zeer veel plezier voor mijn man op de boten gewerkt te hebben, miste ik die lekkere warme paardenlijven zo verschrikkelijk dat ik het er dik voor had over om toch weer met alle risico's en narigheid -van een hele nacht op stal met koliekaanval tot het eindeloos stappen met een paard met peesblessure- geconfronteerd te willen worden. Als ik maar weer zo'n lekker vachtje mocht borstelen, de lange weg van opfok tot training afleggen en lekker kon lesgeven. Een groot verschil is dat paardenmensen van nature nogal honkvast zijn, terwijl zeilers van reizen en verkassen houden. Vaak zijn ze zelfs een beetje bang om te lang op dezelfde plek te zitten.

€˜People skills'

Eigenlijk wist ik het antwoord al, maar toch vroeg ik Paul wat hij uit zijn hoefsmidcarrière van waarde mee had kunnen nemen in zijn nieuwe leven als zeeman. €˜People skills, zonder die eigenschap had ik deze omslag niet kunnen maken.' Dan herinner ik me weer hoe Paul hier op stal, als ik met een blad vol koffie aan kwam lopen, zijn stagiaires met eindeloos geduld stond uit te leggen waarom je maar zoveel kon corrigeren voordat de gewrichten onder teveel druk kwamen te staan; of, hoe je voorzichtig moest informeren hoeveel weidegang een te dik paard had omdat je de klant niet voor de kop wilde stoten maar ook geen paarden met hoefbevangenheid op je geweten wilde hebben.

Oost, west, thuis best

Het spreekwoord zegt het al. Nederland bestond ooit voor een zeer groot deel uit boeren en zeemannen. Later kwam de paardenmens. Er is geen ander vak of tijdverdrijf waar de overeenkomoesten en de tegenstrijdigheden elkaar tegenspreken. Neem alleen al het feit dat het een zich op het water afspeelt en het ander op het land. Was het omdat ik in de Achterhoek ben opgegroeid en zijn er in het westen van het land wel ruiters die ook zo nu en dan de zee op gaan? Daar ben ik best benieuwd naar. Zelf heb ik ooit besloten dat ik toch liever de rijbroek aan heb dan dat waterdichte pak, alhoewel de herinneringen aan al die zeeavonturen me zeer lief zijn en ik er natuurlijk graag over vertel... Liz Barclay groeide op in Gelderland. Verbleef enige tijd in de USA om zich daarna te vestigen in Cornwall (UK). Daar is ze actief als dressuurtrainer, heeft ze vele leerlingen, waaronder eventing ruiters. Ze ging €˜terug naar haar roots in Gelderland' toen ze het boek €˜The farmer, The Coal Merchant, The Baker' schreef. Een boek waarin ze terugblikt naar de invloed van grote fokkers uit Gelderland: Henk Nijhof, Johan Venderbosch en trainers rlie Bril en Jan Oortveld op de hedendaagse dressuursport. Meer informatie: http://www.youcaxton.co.uk/thefarmer/ Foto: Shutterstock