"Ken je theorie"

26 november 2022, 22:14 Advertisement

Tekst: Claartje van Andel | Foto's: Sanne Wiering

Bart zijn ervaringen zijn heel breed. “Het mooie aan mijn vak is dat ik een grote, onzichtbare rugtas heb”, zegt hij lachend. Die rugtas bestaat uit zijn africhtings- en wedstrijdervaringen van de afgelopen 30-35 jaar. Zijn bekendste wedstrijdpaarden zijn de Grand Prix-paard Krawall (v. Focus), maar ook bijvoorbeeld Orion (v. TCN Partout) en de KWPN-hengst Olivi (v. UB 40) in de Lichte Tour. Hij schoolde veel meer paarden tot Grand Prix. Zijn rugzak is ook gevuld met veel ervaringen met leerlingen. “Zelf kom ik van de boerderij. Op de lagere en middelbare agrarische school heb ik nog meer dierenkennis opgedaan. Nu, tijdens mijn lesgeven aan de Aeres opleiding in Barneveld, zie ik maar weinig leerlingen die bijvoorbeeld de gewrichten van voor- of achterbeen nog kunnen opnoemen of begrip hebben voor de functie van dat bepaalde gewricht. Dat is de technische kant. De praktische kant is: ken je paard! Paarden verschillen in karakter, in voorkeuren. We weten allemaal dat het ene paard van nature veel energie heeft, terwijl het andere wat flegmatieker is. Dat betekent een basis-aanpak van rijden en handelen, maar je aanpak per paard moet verschillen.”

Basiskennis

“Er is in pakweg twintig jaar veel veranderd”, zegt hij. “Niet zozeer in de paarden, maar des te meer in de mensen. De belangrijkste verandering vind ik het gebrek aan basiskennis. Als ponyruiter vond ik het echt geweldig om bekende ruiters te zien rijden of te horen lesgeven. Ik kon niet genoeg te weten komen. Nu denkt iedereen al snel dat hij of zij het zelf weet en heeft ook geen of te weinig kennis meer van meesters uit het vak’.
Welke ruiter van nu, verdiept zich nog écht in het paard? Toch is dat nodig!”

Observeren

Observeren en weten wat voor je paard ‘normaal’ is, vindt Bart van groot belang. “Wees nooit te haastig en observeer dagelijks. Ken het eetpatroon. Ken het gedrag in wei of paddock: blijft hij lopen of is hij rustig? Oogt hij gezond? Reageert je paard in het algemeen terughoudend, misschien angstig? Of vrijmoedig, zelfs brutaal? Weet ook hoe je paard reageert op een kleine correctie in het begeleiden of rijden. Wordt hij beter van een correctie of helemaal niet? Wordt hij niet beter of raakt hij zelfs in paniek, dan moet je dus wat anders verzinnen in je africhting. Een omweg kan dan de kortste weg zijn.”

Ken je theorie

Bij het verder willen komen en je vorderingen willen laten zien op een dressuurwedstrijd, hoort tevens kennis van de nodige theorie. "Ook dat ontbreekt bij veel wedstrijdruiters." Bart is jurylid tot en met Grand Prix-niveau en heeft dus het nodige gezien en beoordeeld. Hij constateert: "Het is echt opmerkelijk dat de meeste ruiters het dressuurproevenboekje alleen kennen vanwege de dressuurproeven zelf. Maar voordat de proeven beginnen, staat er heel veel theorie in het boekje en dat hebben de meesten nooit gelezen. Al zou je het alleen maar lezen voor de juiste lijn van figuren, lees het eens!"

Voorwaarden

Er zijn natuurlijk voorwaarden te stellen, voordat er daadwerkelijk sprake kan zijn van wedstrijddeelname. Technisch bekeken, bestaan de voorwaarden voor een wedstrijdstart uit het in het bezit zijn van de vereiste documenten van de sportbond. Deze sportbond heeft ook een algemeen wedstrijdreglement. Bart stelt ons een retorische vraag: "Wist je dat je als ruiter verplicht bent je volgens dat reglement te gedragen? En dat jij als deelnemer verantwoordelijk bent voor de gedragingen van je begeleiding?" Hij vervolgt: "Een voorwaarde is vooral een gezond en fit paard dat correct op een wedstrijdstart is voorbereid. In je dagelijkse training is je doel om jouw paard zo fijn te trainen dat hij steeds mooier en sterker wordt en dus wordt gegymnastiseerd. Jij hebt graag een blij en gezond paard, dat geldt voor juryleden net zo hard. Voor een wedstrijd ga je aan deze fijne basis nog wat ‘wedstrijdtechnische' training toevoegen. Afwisseling in je training en locatie, is altijd belangrijk. Voordat ik met een paard op wedstrijd ga, neem ik hem zeker één of twee keer mee van huis, zodat hij went aan reizen en een andere locatie."

Dressuurserie

In de dressuurserie die vanaf nummer 1 2023 in De Hoefslag staat, geeft Bart per basisklasse praktische tips en aanwijzingen voor een succesvolle dressuurproef. De serie wordt begeleid met instructievideo's op www.dehoefslag.nl. "Vast een mooie voorbereiding op de serie voor nu: lees je theorie. Ik heb er zin in!”, besluit hij.