"Gelijkmatig ritme"
Maarten van der Heijden zegt meteen: “Het moeilijke van de stap staat meteen voor de grootste moeilijkheid van de hele dressuur, namelijk: hoe houd je de juiste balans tussen aanspanning en ontspanning?”
Twee trends
Van der Heijden ziet bij het waarderen van de stap twee trends. “Het ene is dat de KWPN-fokkerij de laatste jaren meer aandacht besteedt aan de kwaliteit van de stap. Het andere is dat die enorme grote stappers niet meer gevraagd worden. Heel groot stappen betekent vaak ook traag en minder functioneel. En je wilt met alles in de dressuur activiteit of impuls, met daarbij in alle gangen taktzuiverheid én een zekere ontspanning.” Over de uitgestrekte stap zegt hij: “Het FEI-reglement spreekt niet over aantal hoeven overstap, maar over ‘zoveel mogelijk bodem pakken, waarbij de achterhoeven duidelijk voorbij de afdruk van de voorhoeven stappen’. Als er maar een gelijkmatig ritme is, waarbij het paard de hand volgt met een mooi vallende hals, met de neus voor de loodlijn in een lichte aanleuning, met een vloeiende beweging door het hele lijf. Het paard stapt en laat zich helemaal los, met lichaamsgebruik, in die lage lijn. Een hoog cijfer geef je als jury vaker voor uitgestrekte stap dan voor verzamelde stap. Een 8 of een 9 krijgt het paard dat echt zijn hals laat vallen, door het lijf heen stapt en bodem dekt waarbij je die ‘beroemde V’ ziet.”
Taktzuiverheid
De ‘beroemde V' wordt genoemd in het FEI-reglement dressuur, dat nogal duidelijk is over de stap: de stap is een gang met een duidelijke viertakt met acht fasen, waarbij elke fase precies even lang duurt. Er wordt meteen gezegd hoe belangrijk die V is die de benen maken in de stap: het achterbeen verdrijft het voorbeen. En er wordt meteen gesteld, dat het een ‘ernstige verslechtering' is als een voorbeen en achterbeen aan dezelfde kant ongeveer gelijktijdig naar voren bewegen en de beweging gaat neigen naar bijna lateraal. "Die taktzuiverheid in de verzamelde stap is fundamenteel. De meeste ruiters durven vaak niet echt te verzamelen in een proef uit angst dat er takt verloren gaat en het paard lateraal gaat stappen. Bij de verzamelde stap wil je een paard dat zich draagt, meer buigt in de gewrichten en met oprichting stapt. En dus met een zekere ontspanning, zodat de taktzuiverheid aanwezig is. Soms stappen paarden niet echt verzameld, omdat ze niet actief genoeg zijn. Van der Heijdens conclusie: "Wellicht heeft de stap op de Olympische Spelen in Tokio het verschil uitgemaakt tussen individueel zilver en goud. Zo ontzettend belangrijk is de stap dus!”
Ga voor balans tussen aanspanning en ontspanning