Op bezoek bij Stichting de Paardenkamp: hoe gaat het er daaraan toe?

Geschiedenis van Stichting de Paardenkamp

Onze rondleiding met IJsbrand begint bij de borden die de geschiedenis van de Paardenkamp vertellen. “De heer ’t Hart raakt geïnspireerd om een rusthuis voor bejaarde paarden op te richten, omdat hij een paard in een stal zag staan dat geslacht zou worden. Het dier had zijn leven lang hard gewerkt en werd afgedankt op deze manier. Hij heeft dit paard niet kunnen redden, maar drie jaar later kreeg hij de kans om een stukje grond te huren. Het begon destijds met een klein vervallen schuurtje op een stukje land. De eerste bewoner ooit was het werkpaard Corrie”, vertelt IJsbrand. De heer ’t Hart had geen verstand van paarden, maar kon mensen erg enthousiast maken van ideeën en verzamelde mensen om zich heen die wel veel kennis hadden. Er kwam een grote belangstelling om werkpaarden naar het rusthuis te brengen. Daarbij werd er ook geld ingezameld. “In 1965 kocht de stichting de Paardenkamp Boerderij Vosseveld. Een grote stap voor een stichting die leeft van giften en gaven. Zijn filosofie was dat iedereen zijn paard of pony met pensioen moet kunnen doen ondanks het vermogen van de eigenaar. Het is een unieke plek waar we dit kunnen realiseren van alleen giften en donaties.” De interesse bij paardeneigenaren is ondertussen zo groot geworden dat er zelfs een wachtlijst opgezet diende te worden. Om je paard in te kunnen schrijven, dien je donateur te zijn. Vanwege de vele aanmeldingen is de wachtlijst al enige jaren gesloten om teleurstellingen te voorkomen.

Bewoners van Boerderij Vosseveld - Foto: Rianne de Bruin

Bewoners van Boerderij Vosseveld - Foto: Rianne de Bruin

Kwaliteit van leven

Ondertussen staan de 50 paarden heerlijk te genieten in de paddock van het zonnetje. Boerderij Vosseveld en Boerderij het Gagelgat zijn een invidivuele huisvesting, daar staan de paarden die individuele zorg nodig hebben. Je bent ook welkom om deze boerderijen te bezoeken. Vandaag loopt er een groep kinderen rond met begeleider die enthousiast zijn over de paarden, maar de grote dieren wel een beetje spannend vinden. “Naast deze twee locaties is er ook nog Boerderij Birkhoeve. Dit is een groepshuisvestinglocatie aangevuld met een paddock paradise waar 40 vitale paarden van hun oude dag genieten. Voornamelijk het gebit bepaalt de huisvesting voor het paard. In het voorjaar komen er nieuwe paarden en wordt de kudde samengesteld. Op Boerderij Vosseveld staan paarden die een slecht gebit hebben. Deze paarden hebben tijd en rust nodig om te eten. “De paddock paradise is fanatisch voor paarden die in een bepaalde fase van hun leven zitten, zoals de fitte twintigjarigen. We onderscheiden ons wel met de paddock paradise.” De rode draad is de zorg en het welzijn van het paard. Volgens IJsbrand is het fantastisch dat ze hier oud worden, maar de kwaliteit van leven staat altijd voorop. Met tien dierverzorgers doen ze er alles aan om de paarden een kwalitatief goede, oude dag te geven. Op het moment dat ze denken dit niet meer te kunnen bieden, nemen ze in overleg met de dierenartsen een eerlijk besluit voor het paard. De oud-eigenaren zijn daarbij altijd welkom om hun paard te bezoeken en worden geïnformeerd wanneer de verzorgers zich zorgen maken over het dier en de eventuele gevolgen.

Paarden in de paddock paradise - Foto: Anouschka Canters

Paarden in de paddock paradise - Foto: Linda Planken

Ruwvoer is de basis

We lopen door naar de paddock waar de meeste paarden twee aan twee staan in de kudde. Ze zijn allemaal zo verschillend, maar kunnen goed samen. Je ziet de grijze haren op hun hoofd, de kuilen boven hun ogen en de enigszins doorgezakte ruggen. Ook staat er eentje met zijn tong uit de mond, want hij is al zijn voortanden kwijt. Dit zijn typische ouderdomskenmerken. “De oudste pony is 38 jaar en het oudste paard is 37 jaar. De oudste ooit is Elsje, zij is maar liefst 50 jaar geworden. Ongeveer twintig van deze paarden blijven op deze locatie in het voorjaar en in de zomer. Die gaan dan overdag een paar uur de wei op en ’s middags weer naar binnen toe. De overige helft loopt dag en nacht buiten zolang de conditie het toelaat. De paarden met het slechtste gebit krijgen ook het malste gras. Zo proberen we ervoor te zorgen dat ieder paard genoeg voer binnenkrijgt.” Waarmee de stichting zich onderscheidt, is het ruwvoer van eigen bodem. De meeste paarden krijgen kort, gehakseld ruwvoer waar extra eiwit inzit en weinig suiker. Doordat het van eigen land is, hebben ze het ook in eigen hand. Ze doen uitgebreid ruwvoeranalyses, want meten is weten. Ze proberen de paarden zoveel mogelijk ruwvoer te voeren zonder er krachtvoer bij te moeten geven. Volgens IJsbrand is het voerlokaal de mooiste reclame. We zien twee kruiwagens staan en een emmer met voer. “Zo weinig voeren we bij. Van de 120 paarden krijgen ongeveer 35 paarden iets bijgevoerd. Als ruwvoer niet meer gaat dan stappen we over op fibrebeet waar voldoende vezels in zitten. Daarnaast krijgen ze 18Plus die voor ons speciaal in brokvorm is gemaakt, want die mengen we met zemelen en water. Als een paard echt een slecht gebit heeft, krijgt deze alsnog genoeg voer binnen.”

Bewoners van Boerderij Vosseveld - Foto: Rianne de Bruin

Bordje met naam blijft voor altijd bewaard

We lopen een zaaltje binnen waar vele bordjes met namen hangen en foto’s van alle 700 paarden die hier ooit hebben gestaan. Deze foto’s hangen op volgorde van binnenkomst met Corrie als eerste. De foto’s van vroeger zijn nog in het zwart-wit. Bij binnenkomst krijgen paarden een bordje met naam en geboortedatum dat bij de stallen hangt. Op het moment dat een paard overlijdt dan blijft het bordje bewaard en wordt het opgehangen. Op deze manier laten ze zien dat het paard naar de paardenhemel is gegaan. “Het is prachtig om herinneringen te bewaren.” IJsbrand blijft staan bij het bordje van Nikky. “Nikky was een kleine, witte Shetlanderpony die in beslag was genomen door de landeninspectie. Zo’n verzoek krijgen we soms ook. Ondanks dat ze een rotleven heeft gehad, mocht ze hier genieten en is ze maar liefst 45 jaar oud geworden. Shetlanders worden vaak het oudst”, lacht IJsbrand. Een verhaal wat hem altijd bijblijft, is iemand die slecht nieuws kreeg uit het ziekenhuis en plek zocht voor zijn zeventien Shetlanders en twee Haflingers. IJsbrand is nog rond geweest met de man om afscheid te nemen van zijn dieren. “Het is waardevol om op deze manier iets te betekenen voor iemand. Bij zulk soort urgente verzoeken hebben we altijd wel plek voor de dieren. Zo heeft ieder bordje een eigen verhaal.”

Verbouwing van de stallen en de komst van een behandelruimte

De zwarte stallen met rode en groene deuren staan er netjes bij. Ze zijn gesponsord door verschillende mensen en stichtingen. De middelste rij stallen die van steen zijn gemaakt, vallen meteen op door de uitstraling. De stichting is dan ook trots op hoe het eruit ziet. De stallen hebben achterin een snuffelrooster, want paarden blijven natuurlijk kuddedieren. Voorin is de tussenwand dicht voor privacy en het voorkomen van voernijd. “Sinds kort hebben we ook een verwarmd drinkwatersysteem. Dat scheelt echt enorm en voorkomt ook vorming van koliek. Het draagt dus bij aan het paardenwelzijn”, benadrukt IJsbrand. Terwijl we langs de staldeuren lopen, zien we dat de ene staldeur er wat schoner uitziet dan de andere. Volgens IJsbrand kun je aan de smerigheid van de deur de kwaliteit van het gebit zien. Naast de achterste rij stallen bevindt zich de ziekenboog, waar op dit moment Amerigo, het paard van Sinterklaas, in staat. “Dit is ook de plek waar we paarden laten inslapen. Ik vind het mooi om dat hier te doen, want het sluit naadloos aan op de stal waar ze de laatste jaren hebben geleefd. Dat maakt het vertrouwt. Mocht het nodig zijn dan kan het maatje ook mee als dat meer rust geeft. Daar is ruimte genoeg voor. Het is ook niet zo dat wanneer we een paard laten inslapen er de volgende dag een nieuwe in de stal staat. We kijken eerst of er een paard is in een andere kudde die individuele huisvesting nodig heeft, want dat paard heeft dan voorrang.” Een grote wens was een behandelruimte voor de dierenarts en voor gebitsbehandelingen. Die wens is uitgekomen en daar zijn ze maar wat blij mee.

De stallen op Boerderij Vosseveld - Foto: Rianne de Bruin

Paarden die weer naar binnen zijn gebracht door de verzorgers - Foto: Rianne de Bruin

Weloverwogen keuze

We staan in het winkeltje dat ingericht is op bezoekers met een speelruimte en koffiehoekje. Je ziet foto’s van alle paarden die vrijwillig zijn gemaakt door beroepsfotografen, de bijzondere donaties hangen op een bord en de plattegrond van de paddock paradise kun je hier bewonderen. Hoe kun je nu een weloverwogen keuze maken om de zorg van je oude paard op je te nemen of toch te kiezen voor een rusthuis? Voordat een paard binnenkomt bij Stichting de Paardenkamp moet hij een gezondheidsverklaring van de dierenarts hebben, om kwaliteit van leven te bieden. Daarnaast dient het paard gevaccineerd te zijn, de hoeven bekapt en het gebit behandeld te zijn. De stichting vindt het belangrijk om een goede start te maken met vitale, oude paarden. Al betekent dat zeker niet dat je paard geen ziektes of beperkingen mag hebben, maar het paard moet wel kwaliteit van leven hebben. “De twintigjarige leeftijd is een minimum die ooit is bedacht, maar iedere eigenaar maakt zijn eigen keus wanneer zijn paard eraan toe is en wat goed voelt. We dwingen niemand een keuze te maken”, aldus IJsbrand. Je moet vooral de afweging kunnen maken of het bij je past. Je geeft de zorg van je paard uit handen en als je liever zelf voor je paard zorgt dan is dat ook goed. Er zijn ook rusthuizen waar je alles zelf in handen hebt. “Voor ieder paard is het hier goed en ieder paard wordt hier gelukkig, want daar zijn we natuurlijk op ingericht. Het is prachtig om de paarden een welverdiende oude dag te gunnen”, sluit IJsbrand af.

Tien jaar geleden is Stichting de Paardenkamp begonnen om hun kennis over de verzorging van oude paarden te delen. Ze worden ook vaak gebeld door mensen voor advies over voer en welzijn. Dus ook dit jaar organiseren ze weer ‘De dag van het oudere paard’ op 17 juni om alle kennis met jou te delen. Wil jij ook meer weten hoe jij jouw paard of pony kan laten genieten van zijn of haar oude dag? Vergeet dan niet om tickets te kopen en op 17 juni zelf een kijkje te nemen bij Stichting de Paardenkamp in Soest.

Bron: De Hoefslag