Neus
© DigiShots
Neus © DigiShots DigiShots

Slokdarmverstopping? Dat is even slikken!

Verzorging Opvallend Opvallend

Was jouw paard net lekker aan het eten en wilde het na een grote hap kuil opeens niks meer hebben? Begon hij daarna kokhalsbewegingen te maken en kwam er viezigheid uit zijn neus? Dacht je misschien dat hij zou stikken? Jouw paard heeft dan waarschijnlijk een slokdarmverstopping gehad; een ophoping van voer in de slokdarm, die niet naar de maag getransporteerd kan worden. 

Advertisement

Meestal lost het zich vanzelf op, maar soms moet de paardenarts ingrijpen. Het is een hele nare ervaring die gelukkig meestal met een sisser afloopt en in veel gevallen te voorkomen is. 

Hoe werkt de slokdarm?

De slokdarm loopt van de keel naar de maag en is bij een gemiddeld paard 120 cm lang. De kleine doorsnede van de slokdarm kan tijdens de opname van voer ongeveer tot 3 cm uitrekken. Opeenvolgende samentrekkingen van spieren in de wand van de slokdarm (de zogenaamde peristaltische beweging) direct boven/achter de voedselprop drukken het voedsel naar de maag.

Wat is een slokdarmverstopping?

Een blokkade in de slokdarm waardoor speeksel, water en voer niet naar de maag afgevoerd kunnen worden, noemen we een slokdarmverstopping en is voor het paard erg vervelend.

Verschijnselen

  • Opeens stoppen met eten.
  • Kwijlen en/of snotteren.
  • Onrustig gedrag; het paard probeert de prop weg te werken door hoofd en hals te strekken en kokhalsbewegingen te maken.
  • Soms is aan de linkerkant van de hals een dikte en/of anti-peristaltische beweging van de slokdarmspieren te zien die het voer en de vloeistof nu naar de keel drukken.
  • Doorslikken van de inhoud van mond en keel kan daardoor niet, waardoor het de neusholte en/of luchtpijp in loopt.
  • Zweten.
  • Hoesten.
  • Er komt speeksel en vaak ook voer uit mond en neusgaten.
  • Komt het vocht en/of voer diep in de luchtwegen dan kan het paard een longontsteking krijgen.
  • Valse koliek’: sommige paarden vertonen koliekverschijnselen als liggen, rollen, krabben met de voorbenen.

Oorzaken

De meest bekende oorzaak van een slokdarmverstopping is het eten van een product dat snel water opneemt, zoals gedroogde bietenpulp dat zeer snel vijf keer zoveel vocht kan opnemen. Bij vermenging met speeksel wordt het een dikke klont die vastloopt in de slokdarm. Veel voorkomende oorzaken zijn ook:

  • Doorslikken van slecht gekauwd voedsel door bijv. gebitsproblemen en of ‘voedernijd’
  • Het eten van voedsel terwijl een sedatie of algehele anesthesie nog niet is uitgewerkt
  • Het eten van vreemde voorwerpen (met name door veulens)
  • Beschadiging door eerdere verstoppingen
  • Afwijkingen in en rond de slokdarm
  • Afwijkingen van de maag

Diagnose & behandeling

Gelukkig lost de verstopping in veel gevallen binnen 20 minuten vanzelf op doordat de voedselprop week wordt. Het is belangrijk om zelf rustig te blijven en het paard rust en ruimte te geven om te bewegen. Ga bij verdenking van slokdarmverstopping dus niet wandelen met je paard, maar bel jouw paardenarts. Deze kan afhankelijk van het verloop en de aanwezigheid van eventuele complicaties (bijv. longontsteking) bij de behandeling kiezen voor toediening van pijnstillers, ontstekingsremmers en/of antibiotica. In sommige gevallen moet onderzoek met een maagsonde, echo, röntgen en/of het gebruik van een endoscoop (lange dunne buis met camera) duidelijkheid geven over het probleem, de oorzaken en plaatselijke complicaties. 

Ernstig

Zo is een longontsteking door verslikken altijd zeer ernstig en kunnen beschadigingen en ontstekingen op lange termijn vormafwijkingen van de slokdarm veroorzaken, waardoor nieuwe slokdarmverstoppingen kunnen optreden.  Als het paard vaker een slokdarmverstopping heeft gehad, moet er daarom zeker verder gezocht worden naar de oorzaak en de mogelijkheden om het te voorkomen. 

Bron: De Hoefslag